اختلالات وزن در نوجوانان
اختلالات وزن
در نوجوانان
شاخص های ارزیابی سلامت جسمانی دانش آموزان
شاخص وزن به سن(کم وزنی)underweight w/ageشاخص قد به سن(کوتاه قدی) stunting high/age
نمایه توده بدنی (نسبت وزن به کیلوگرم به مجذور قد به متر) BMI
w/(high)2
موارد اختلال در ارزیابی سلامت جسمانی دانش آموزان
1-زیر صدک 3 نمودار قد به سن
2-بالای صدک 97 نمودار قد به سن
3-زیر صدک 5 نمودار BMI (لاغری)
4-بین صدک 85-95 نمودار BMI (اضافه وزن)
5-بالای صدک 95 نمودار BMI (چاقی)
مشکلات تغذیه درنوجوانان
الف : نا منظم بودن وعده های غذایی
صبحانه شایع ترین
ب : حذف وعده های غذایی ناهار
شام (گاهی )
علت مصرف نکردن صبحانه
عدم عادت غذایی خانواده به خوردن صبحانه
صرف دیر وقت شام
خوابیدن دیر وقت و دیر بلند شدن درصبح
مشکلات صبحانه نخوردن
کاهش سطح قند خون و گلوکز مغز
اختلال دریادگیری
کاهش تمرکز حواس
کاهش میزان کارآیی
کاهش میزان خلاقیت و ابتکار
کمبود کالری - ویتامین - املاح
ج : حذف یک نوع ماده غذایی
A : خودداری از مصرف شیر و لبنیات
اهمیت مصرف شیر : افزایش نیاز به کلسیم برای حفظ تراکم طبیعی استخوان ها . پیشگیری از استئو پروز
B : عدم مصرف سبزیجات تازه
2- افراط در مصرف شکلات و شیرینی جات
عوارض
سیری کاذب و بی اشتهایی
ایجاد چاقی
3- مصرف بی رویه تنقلات کم ارزش
عوارض
سیری کاذب و کاهش دریافت مواد غذایی اصلی
عادت به مصرف غذاهای شور و ایجاد فشار خون در بزرگسالی
خطر سرطان زایی این ترکیبات
کاهش دریافت فیبر
کمبود ویتامین Fe , Ca , A
4- تمایل به مصرف غذاهای غیر خانگی
خصوصیات این غذاها
ناکافی بودن میزان مواد مغذی :آهن ، کلسیم ، ویتامین A . B . C اسید فولیک
غیر بهداشتی بودن این مواد ( افزایش احتمال آلودگی )
میزان چربی بالا
کمبود میزان سبوس در ترکیبات نشاسته ای این مواد
خطر سرطان زایی
افزایش مصرف و افزایش خطر چاقی
ایجاد فشار خون در بزرگسالی
استفاده از روش های غلط کنترل وزن
ترس از چاقی دردختران بیشتراست
سن بروز 14 تا 20سالگی است
عامل ایجاد کننده این وضعیت توجه خاص به ظاهر فیزیکی و تناسب اندام
عوارض : کاهش دریافت کالری و مواد مغذی مورد نیاز
کاهش وزن
کوتاه قدی
تاخیر بلوغ
کم خونی
استئوپروز
کاهش مقاومت بدن در مقابل بیماریها
عوارض عمومی بصورت احساس ضعف ، خستگی ،گیجی ،افسردگی ، یبوست ، عدم تمرکز حواس
اشکالات خواب ، ریزش مو ، خشکی پوست
چاقی Obesity
معضل قرن حاضر
شیوع چاقی رو به افزایش است در تمام نقاط دنیا
در تمام گروه های سنی
در سطوح فرهنگی پائین شیوع بیشتر است
عامل ایجاد کننده چاقی
عوامل ژنتیکی و فامیلی
عوامل محیطی
عوامل عاطفی و روانی
عوامل محیطی :
کمی تحرک به دلیل شرایط خاص زندگی امروزه
تماشای طولانی مدت تلویزیون
استفاده از وسایل راحت حمل و نقل و مسافرت
دسترسی بیشتر به مواد غذایی
مصرف غذاهای Fast food و یا آماده
. بر اساس آخرین اطلاعات، حداقل 27 درصد کودکان و 21 درصد نوجوانان در آمریکا چاق هستند
54 درصد افزایش در چاقی کودکان و 39 درصد افزایش در چاقی نوجوانان امریکایی در دو دهه اخیر است
تخمین می زنند که 70 درصد نوجوانان چاق، بزرگ‌سالان چاق خواهند بود و حتی این خطر وجود دارد که این افراد در دوران بزرگسالی دچار چاقی مفرط شوند.
در زمینه ارزیابی رشد کودکان زیر 5 سال کشور ما نشان داده شده که 6/4 درصد پسران و 1/4 درصد دختران در مناطق شهری و روستایی کشور چاق هستند.
اگر چه چاقی در حال حاضر مشکل عمده کودکان کشور ما به شمار نمی رود ولی با توجه به عوارض و پیامدهای چاقی، پیشگیری از آن حائز اهمیت است.
مدارک موجود حاکی از آن است که چاقی کودکی بیشتر متاثر از عوامل محیطی است و نشان دهنده آن است که خانواده و جامعه در ایجاد رفتارها و عادات صحیح غذایی درست عمل نکرده است.
در مقابل چاقی نوجوانی هم به عوامل محیطی و هم به عوامل ژنتیکی بستگی دارد.
عوارض
دیابت
بلوغ زودرس
افزایش ریسک عفونت پذیری
هیپرلیپدمی
هیپرتانسیون
سنگ کیسه صفرا
افزایش ریسک سکته قلبی MI
افزایش ریسک بدخیمی
دررفتگی مفصل
افسردگی
آپنه
چاقی در کودکان ارتباط مستقیم با افزایش کلسترول LDL، VLDL و ارتباط معکوس با کلسترول HDL دارد.
بلوغ زودرس در کودکان چاق وجود دارد و به همین علت دوران رشد استخوان‌های طولی در آنها کوتاه‌تر است که منجر به کوتاهی قد خواهد شد.
این نکات به والدین و دانش‌آموزان باید آموزش داده شود.
1 ـ برنامه غذایی خود را طوری تنظیم کنند که کالری حاصل از چربی بیش از 30 درصد نباشد .
2 ـ برنامه غذایی خود را تعدیل کنند اما چون در دوران رشد هستند مصرف چربی را نباید حذف کنند.
3 ـ به جای تنقلات پر چربی، از میان وعده‌های سالم مثل میوه‌ها و سبزی‌ها استفاده کنند.
4 ـ فعالیت بدنی خود را با ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی و دوچرخه سواری افزایش دهند.
5 ـ غذا نباید به عنوان پاداش و جایزه به کودکان داده شود .
6 ـ هر روز بر اساس یک برنامه منظم ورزش کنند.
7 ـ وقت ورزش را نسبت به کارهای دیگر در اولویت قرار دهند و برنامه ورزشی خود را برای انجام کارهای دیگر تعطیل نکنند.
8- والدین باید خودشان الگوی مناسب برای دریافت غذای روزانه و فعالیت های ورزشی باشند.
9-والدین باید از تناسب اندام تصوری واقع بینانه داشته باشند، هم‌چنین انتظاری منطقی از فرم بدن کودک و نوجوانان با توجه به وضعیت بدنی خود، اقوام و سابقه فامیلی داشته باشند،
10-اضافه وزن در هنگام رشد، امری طبیعی است و فقط زمانی که اضافه وزن زیاد و غیر طبیعی است، باید کنترل شود.
انواع ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن که در دوران بلوغ به دلیل تسریع در رشد ، نیاز بدن به آنها افزایش می یابد ، با مصرف سبزی ها و میوه ها ، انواع گوشت ، حبوبات ، لبنیات و غلات ( نان و برنج و ... ) تأمین می شوند .
