آموزش کامپیوتر (جلسه اول)

به نام خدا

جلسه اول

کامپیوتر متشکل از دو بخش است: سخت افزار و نرم افزار.

سخت افزار خود از سه قسمت تشکیل شده است:

–   ورودی: دستگاه هایی هستند که برای وارد کردن داده‌ها (اطلاعات) به کامپیوتر به کار می‌روند. مثل: صفحه کلید و ماوس.

–   خروجی: دستگاه هایی هستند که برای خارج کردن (نمایش دادن) داده‌ها به کار می‌روند. مثل: صفحه نمایش (مونیتور) و چاپگر (پرینتر).

–       پردازشگر:

–        مهمترین جزء سخت افزاری کامپیوتر است که داده‌ها را پردازش می‌کند.

]اصطلاح کامپیوتر در این جزوه منظور کامپیوتر های خانگی می‌باشد.یا (PC). شکل ظاهری کامپیوتر از یک بدنة چهارچوب مانند که شامل یک قطعه جعبه مانند به نام POWER (منبع برق کامپیوتر) که عموماً در بالا می‌باشد، تعدادی PORT (درگاه) جهت اتصال دستگاه‌های خروجی و ورودی که اکثراً در پشت می‌باشند،  فضاهای داخلی نیز جهت قرارگرفتن  MOTHER BOARD (برد اصلی)، درایو فلاپی، CD درایو، HARD (دیسک سخت) و همچنین در قسمت جلو دکمه‌هایی جهت روشن و خاموش کردن کامپیوتر (دکمه POWER)، دکمةRESET وسایر قطعات موجود میباشد

BOOT  کردن

 بوت گرم وبوت سرد نیز راه‌اندازی مجدد کامپیوتر توسط دکمه‌های صفحه کلید  ALT+ CTRL + DELETE می‌باشد. و چراغ هایی که هنگام روشن بودن کامپیوتر و همچنین هنگام فعال بودن CPU روشن می‌شوند. و تمام این اجزاء توسط یک درپوش محافظت می‌شوند. به این مجموعه CASE نیز می‌گویند.

ـ ورودی وخروجی‌ها (PORT) و یا درگاه‌ها دو نوع هستند:

1 ـ ورودی نر (SERIAL PORT) یا COM که معمولا  دو نوع است: COM I و  COM II. COM I دارای 9 عدد PIN (یا سوزن) است و COM II دارای 15 عدد PIN است.

ـ2 مادگی ((PARALEL PORT  یا LPT  یا پورتهای موازی

ـ توجه: از COM هم می‌توان به عنوان ورودی و هم به عنوان خروجی استفاده کرد.

ـ ماوس را به COM وصل می‌کنیم

ـ کابل لینک (LINK): اطلاعات و داده‌های یک کامپیوتر را با این کابل می‌شود به یک کامپیوتر دیگر منتقل کرد..

ـ LPT  نیز مانند COM هم کارکرد ورودی و هم کارکرد خروجی دارد. سرعت LPT بیشتر از COM است و اطلاعات داده شده را سریعتر منتقل می‌کند.

ـ COM و LPT  با کابل مربوط به مادر بورد وصل می‌شوند. و برای اتصال صحیح کابل به مادر بورد یک خط قرمز در یک طرف کابل وجود دارد که باید با علامت روی مادر بورد دریک طرف قرار گیرد.

توجه: در صورت نیاز می توان با بقیه کارتهای مربوطه، COM های اضافی ایجاد کرد مانند: COM3 و COM4

ـ USB (UNIVERSAL SERIAL BUS): یک درگاه جدید می‌باشد .

ـ سرعت USB بیشتر از COM و LPT است.

ـ به COM  یا LPT در یک زمان فقط می‌توان یکی از ادوات کامپیوتر مثل ماوس (MOUS) را متصل کرد ولی به USB می توان قطعات زیادی را همزمان وصل کرد.

ـ درگاه PS2:

می توان ماوس یا صفحه کلید یا … را به آن وصل کرد که با این امکان COM اشغال شده توسط این ادوات آزاد شده و آماده استفاده برای وسیله دیگری خواهد بود.

در مادر بورد یکسری شکافهای توسعه (SLOT) سیاه و سفید و گاهاً خاکستری وجود دارد که شرح آنها در زیر آورده می‌شود:

1 ـ  درگاههای سیاه که بزرگند و بنام ایزا (ISA) خوانده می‌شوند: در ایزا کارتهای با امکان 16 BIT کار کرد دارند (البته در روی سیستم های پیشرفته در حال حذب شدن هستند)

2 ـ  درگاههای سفید که کوچکترند و PCI خوانده می‌شوند که کارتهای با توانایی 32BIT در ان کار می‌کنند (اطلاعات را به صورت مجموعه‌های  32 BIT پردازش می‌کند)

3 ـ  درگاه خاکستری که بنام AGP خوانده می‌شود که جدید بوده و کارتهای گرافیک جدید روی آن نصب می‌شوند.

کارتهای PCI را می‌شود در هر کدام از اسلوتهای مربوط جا داد (برای کارتهای ایزا نیز همینطور می‌توان در هر کدام از اسلوتهای مربوطه جا سازی کرد).

RAM (حافظه موقت): اطلاعات اضافه شدة اخیر را  بصورت موقت در خود نگهداری می‌کند و متکی به برق است که در صورت قطع برق این اطلاعات پاک می‌شوند.

چند نوع متداول RAM وجود دارد:

الف)    RAM های  72 پین یا RAM معمولی که در حال حذف شدن هستند.

ب)  RAMهای 168 پین که به آن SD.RAM نیز می‌گویند.

ج) RAMهای.......................ِِِDDRAM.

د) RAMهای.......................ِِDDR2.

ـ  به محل قرار گرفتن RAM  بانک می‌گویند. برای پر کردن بانکها در بعضی از سیستم‌ها باید به ترتیب شماره آنها توجه کرد و ابتدا بانک صفر و سپس به ترتیب بانک یک و … را پر کرد.

طرز قراردادن RAM در بانک RAM

SD.RAM از بالا در بانک جا می‌رود و RAM معمولی از بغل می‌رود.

مشخصه‌های نرم افزاری RAM:

الف) ظرفیت RAM : واحد آن مگابایت ویا گیگابایت است و فعلاً تا ظرفیت 1 گیگا بایت در بازار موجود است.

ب) سرعت انتقال داده‌ها به مادر بورد یا BUS:

رم‌های قدیمی معادل 666BUS بودند و پس از آن  رم‌های 100 BUS به بازار آمدند و RAM های جدید معادل 133 BUS هستند.

ـ  توجه: سرعت دسترسی به اطلاعات داخل رم که بر حسب نانو سکند  و یا میلی سکند بیان می‌شود نیز مهم است.

ـ CPU (CENTRAL PROCECCING UNIT) واحد پردازش مرکزی: قسمت اصلی کامپیوتر و در عین حال مهمترین بخش آن است.

ـ سرعت و ولتاژ که دو جزء مهم CPU است معمولاً بر روی آن نوشته شده است.

ـ MMX یعنی پردازنده‌هایی هستند که حاوی دستورالعملهایی برای پردازش صوت و تصویر هستند و از مشخصه‌های یک  CPU خوب هستند.

ـ شناسایی CPU بر اساس سرعت و اسم  آن است و شناسایی سیستم نیز بر اساس نام و سرعت CPU است و بر حسب مگاهرتز است .

ـ سوکت : محل جایگیری CPU بر روی مادر بورد است و هر CPU یک نوع سوکت مخصوص به خود را دارد (CPU های با مدل پائین تر از پنتیومII معمولاً روی سوکت با شماره 7 قرار می‌گیرند).

ـ  هر مدل CPU دارای مادر بورد مختص به خود می‌باشد.

ـ روش جاسازی CPU: پس از قرار دادن  CPU روی سوکت اهرم نگهدارنده را در جای خود قرار می‌دهیم.

ـ روش حمل CPU: دندانةهای آنرا در یک فیبر فرو می‌کنیم تا هنگام جابجا کردن آن آسیب نبینند.

ـ برای خنک کردن کامپیوتر و مخصوصاً CPU باید از فن استفاده کرد.

جامپرها (JUMPER): اتصالات تنظیم کننده ولتاژ و سرعت است و برای تنظیم ولتاژ و سرعت سخت افزار کامپیوتر و CPU روی مادر بورد قرار دارند در واقع جامپرها کار تنظیم قطعات نصب شده از جمله CPU را با سیستم انجام می‌دهد.

ـ رنگ جامپر مهم نیست ولی شماره آن مهم است.

یکی ازکاربردهای جامپر: اگربه سیستم PASSWORD داده باشیم و آن را فراموش کرده باشیم باید جامپر مخصوص فراموش کردن حافظه ROM (یاBios ) که روی مادر بورد است را پیدا کرده و برای لحظه‌ای کوتاه آن را short (اتصال کوتاه ) می‌کنیم که با این کار اطلاعات خاصی از جمله PASSWORD ـ تاریخ ـ ساعت و … پاک می‌شود.

ـ حافظهRAM (بایاس): اطلاعات کامپیوتر در آن حافظه قرار می‌گیردو توسط یک باطری کوجک اطلاعات آن نگهداری می‌شود.

کنترلرها (CONTROLLER):

کنترلرها روی مادر بورد قرار دارد و سه نوع می‌باشند: یکی مربوط به فلاپی است وکوچک است و دوتای دیگر که بزرگترند مربوط به هارد وCD درایو است. کنترلرهای مربوط به هارد (HARD) IDE خوانده می‌شوند: IDE1 و IDE2

ـ هر کنترلر در آن واحد می‌تواند دو قطعه فعال را کنترل کند.

ـ در کل ترکیبی از چهار هارد یا CDRAM را می‌توان در کامپیوتر داشته باشیم (در صورت نیاز به قطعه  پنجم می‌شود از قطعه‌ای استفاده کرد که یا USB یا اسکازی  باشد)

اسکازی یک کارت دارد که در slot  فرو می‌رود و نیازی به کنترلهای روی مادر بورد ندارد و نیاز به کنترلهای اشغال شده توسط چهار قطعه نخست را ندارد – ادوات اسکازی برای کارهای حرفه‌ای استفاده می‌شود.

اگر دو تا هارد در کامپیوتر داشته باشیم اگر به یک کنترلر وصل می‌شوند باید یکی به عنوان هارد ماستر (MASTER یا هارد سرور) و دیگری به عنوان هارد اِسلٍیو (SLAVE یا هارد پیرو) به کار برده شود. که برای تشخیص slave یا master  قرار دادن هارد باید از جامپر استفاده کرد.

نمی شود دو هارد slave و یا دو هارد master را به یک کنترلر متصل کرد.

در موقع اتصال جهت  کابلها مهم است که به خط قرمز در کنار کابل مربوطه توجه گردد و به دفترچه راهنمای مادر بورد رجوع شود.

کنترلر های هارد:

ـ توجه: در هارد و فلاپی و CDROM جامپر پشت آنها است و بر اساس آن باید جاسازی این قطعات و تنظیم آنها با سیستم و سایر ادوات صورت گیرد

ـ معمولا هارد ماستر همان هارد اصلی سیستم خواهد بود و BOOT شدن سیستم با این هارد صورت می‌گیرد (در بخش‌های دیگر در مورد BOOT نمودن سیستم توضیح داده خواهد شد)

هارد: بانک اطلاعات سیستم است.

ـ دو اصل مهم در مورد هارد: 1ـ  ظرفیت هارد که با واحدMB یا GB یا TB اندازه‌گیری می‌شود هارد 40 (یعنی هارد 40 گیگا بایت) ـ سرعت هارد که تعداد دور در دقیقه (RPM)است

هارد با ظرفیت 180GB و سرعت 6500RPM  یک هارد متعارف است.

2 ـ هارد  بر اساس سرعت آن دو نوع است: هارد دور بالا، هارد دور پائین

3 ـ هاردی که جلوی عدد آن +PLUS)) است سرعت أن بالاتر است (7400 دور در دقیقه)

CD ROM: سرعت آن بر اساس X است و X معادل 176 Kbyte/sاست (52.X آخرین سرعت در CDROM موجود در بازار است).

متعارف همان CDROM با سرعت 40X است.

CASE (TOWER): انواع AT و ATX دارد: واز نظر اندازه سه نوع هستند:

1ـ MINI TOWER : (ابعاد کوچک)

2ـ MEDUME TOWER : )متوسط)

3ـ FULL TOWER: CASE با ابعاد بزرگتر که امکانات بیشتر برای جاسازی ادوات کاربردی و مورد نیاز در آن در نظر گرفته شده است.

اضافات:

شرکتهای مهم ساخت CPU: اینتل و  AMDشرکتهای ساخت هارد: کوانتوم وفوجیتو ساسونگ (Sasung – Fujitsu) و شرکت ماکستور که محصولات خود را با نام Q-MAXTOR یا MAXTOR عرضه می‌کنند.