آموزش کامپیوتر در 12 جلسه (جلسه هشتم)

جلسه هشتم:

Desktop : به معنی میز کار می‌باشد. یعنی صفحه اصلی ویندوز هنگام کار با سیستم عامل ویندوز. پنجره‌های ویندوز در این محیط باز می‌شوند.

desktop از چند قسمت تشکیل شده است:

1 ـ آیکون‌های ( icon ) موجود روی صفحه desktop ، که شامل سه icon اصلی و shortcutهایی است که خودمان ایجاد کرده‌ایم.  icon های اصلی شامل My Computer ،            My Documents  و Recycl Bin می‌باشند. و بقیه آیکون‌ها که عموماً یک شکل فلش مانند در زیر آنها دیده می‌شود Shortcut می‌باشند.

2 ـ در قسمت پایین صفحه یک نوار دیده می‌شود که شامل منوی start در سمت چپ و بخش system tray در سمت راست است و در بین این دو، فاصله‌ای است که نمایش خیلی کوچکی  minimize از آنها در آن قرار می‌گیرد.

ـ برای کار کردن در محیط ویندوز استفاده از ماوس بسیار مهم است.

ـ کلیک کردن : فشار دادن یک بار کلید ماوس را کلیک می‌گویند.

ـ دوبل کلیک double click : فشار دادن دو مرتبه پشت سرهم کلید ماوس را دوبل کلیک می‌گویند.

ـ Drag and drop  : روی یک آیکون (فایل یا پوشه) دکمه سمت چپ ماوس را فشار داده و در همان حالت نگه داشته سپس ماوس را به قسمتی که می‌خواهیم آیکون قرار گیرد (فایل یا پوشه) می کشیم(drag)و بعد رها می‌کنیم (drop).

ـ کلیک راست ماوس روی قسمت‌های مختلف صفحه desktop منوهای میانبر را نمایش می‌دهد. و کلیک چپ ماوس روی آیکون‌ها (فولدر یا فایل) سبب انتخاب آن (high light)می‌شود و دوبل کلیک سبب اجرا شدن یا باز شدن آنها می‌شود.

تغییر نام یک فایل یا پوشه:

روی فایل یا پوشه ابتدا کلیک کرده و لحظه‌ای دیگر باز کلیک می‌کنیم (نه دوبل کلیک) این کار سبب می شود ابتدا فایل پررنگ شده و سپس کرسور چشمک زن در قسمت نام فایل شروع به روشن وخاموش شدن کند که در این هنگام می‌توانیم نام فایل را به دلخواه تغییر دهیم و برای تأیید، کافی است ماوس را هر جای دیگر کلیک کنیم. یا می‌توانیم کلیک راست کرده و فرمان rename را انتخاب کنیم.

برای اجرای یک فایل یا باز شدن یک پوشه (فولدر) کافی است در محیط desktop روی آیکون مربوطه دوبل کلیک کنیم. (لازم به ذکر است می توان به دلخواه برای اجرا فقط یک کلیک را تعریف کرد) همچنین می توان برای اجرای یک برنامه روی منوی start در قسمت پایین صفحه کلیک کرد و بعد روی منوی program رفت که در این صورت صفحه منوی جدیدی شامل برنامه‌های اجرایی باز می‌شود که با کلیک (یک بار زدن دکمه ماوس) آن برنامه اجرا می‌شود.

My Computer:

آیکون مربوط به My Computer را دوبل کلیک کنید تا پنجره مربوطه باز شود.یک پنجره در محیط ویندوز شامل قمستهایی است:

1 ـ در بالای پنجره نوار آبی رنگ که در سمت چپ آن آدرس قرار دارد و در سمت راست دکمه هایی جهت بستن، بزرگ کردن و کوچک کردن پنجره قرار دارد.

2 ـ  نوار منوها : که از چپ به راست در این قسمت منوهای

(file”edit”view”Go”favorites”help )  قرار دارد و در سمت راست آن محیط نمایشی است که فعالیت آن نشان دهنده اجرای ویندوز (جهت نمایش اطلاعات داخل آن) است.

1-     Standard Bottun : نواری پهن‌تر است که در آن آیکون‌های اجرایی مربوط به  کپی کردن ، حذف کردن ، پیمایش در پوشه ها و  … ) قرار دارند

2-      نوار مربوط به آدرس فولدر یا فایلی که نمایش داده شده است.

3-      صفحه بزرگ میانی پنجره که در آن فایلها ، پوشه ها و درایوها  نمایش داده می‌شود.

4-     status bar : قسمت پایین پنجره که شامل نواری است که مشخصات فایلها و پنجره را نشان می‌دهد.

ـ توجه : نمای پنجره را می‌توان از طریق آدرس Toolbars - view   و  Explorer Bar -view  تغییر داد. که با انتخاب گزینه‌های مربوطه در این قسمت‌ها نمای پنجره به دلخواه ما تغییر می‌کند.

کلیک راست روی قسمت های خالی Desktop :

با کلیک راست روی دسک تاپ، کادری نمایش داده می شود که شامل دستوراتی است :

منوی Active Desktop برای تغییر حالت desktop می باشد و در حالت view as web page به شکل زیر می باشد. در قسمت سیاه رنگ که مربوط به کانالهای تلوزیونی می باشد می توانیم به دلخواه آیکون‌هارا درگ کرده و در آنجا قرار دهیم.

ـ  Arrang Icons: برای نمایش لیست فایلها و فولدرها بر اساس نام، تایپ، سایز و تاریخ است.

ـ Rerfresh : بازنگر مجدد صفحة دسک تاپ یا پنجره‌ها را سبب می شود (هنگامی که قسمتی از یک تصویر روی صفحه باقی مانده و نمی رود ازاین دکمه استفاده می کنیم)

ـ paste : وقتی که فایلی را به clipart فرستاده‌ایم (یعنی فایل را انتخاب کرده و دکمة copy را زده‌ایم) این دکمه پررنگ است و می‌توانیم در هرقسمت (پنجره دلخواه که می‌تواند آدرس دلخواه باشد و یا دسک تاپ) با زدن این دکمه فایل را کپی کنیم.

ـ paste Shortcut : ایجاد شورت کات می‌کند.

ـ New : خود شامل قسمتهای مختلفی است که می‌توان از آن برای ایجاد پوشه و فایل‌های مختلف استفاده کرد.

ـ Properties : با زدن این دکمه پنجرة زیر نمایش داده می‌شود.

ـ Backgraound : جهت نمایش یک تصویر روی دسک تاپ از آن استفاده می‌شود.

ـ Screen Saver : برای ایجاد اسکرین سیور جهت محافظت از مونیتور است.

ـ Appearance : در این قسمت می‌توان به دلخواه قسمتهای مختلف یک پنجره و دسک تاپ را با رنگها و قلمهای دلخواه تغییر داد. (این قسمت خود شامل قسمتهای دیگری جهت تغییر هر یک از عنصرهای موجود روی صفحه است مثلاً scheme برای شمای ویندوز است، item برای انتخاب هر عنصر خاص مثلاً آیکون و … استفاده می شود، color جهت انتخاب رنگ می باشد و ... ).

ـ توجه: در صورتی که در هنگام نصب ویندوز Themes ها  (پوشة Plus) را انتخاب کرده باشیم می‌توانیم در قسمت ذکر شدة قبلی از آنها استفاده کنیم.

ـ Effects : از این بخش برای تغییر سایز آیکون‌ها و همچنین تغییر شکل آیکون‌ها استفاده می‌شود که خود شامل بخش‌های change icon و Default icon می‌باشد که مورد اخیر سبب بازگشتن آیکون‌ها به حالت اولیه (پیش گزیده یا استاندارد) می‌شود.

ـ Web : این قسمت مربوط به نمایش دسک تاپ برای دیدن کانال‌های تلوزیونی شبکه وب می‌باشد و در این حالت صفحه دسک تاپ فعال است. در این بخش قسمتی به نام New… وجود دارد که به دلخواه می توانیم صفحه دسک تاپ را ویرایش کرده و بعد اسمی برای آن انتخاب کنیم.

ـ Settings : جهت تغییر وضعیت گرافیکی صفحه نمایش (resolution = تفکیک پذیری = دقت) به کار می رود در قسمت colors بسته به نوع کارت گرافیک می توان تعداد رنگها را انتخاب کرد و در قسمت Screen area نیز تعداد پیکسل‌های افقی و عمودی صفحه نمایش را تعیین کرد.

ـ نکته: اگر در این قسمت مشکلی پیش آمد که نشد صفحه نمایش را مجدداً دید باید از طریق safe mode سیستم را بالا آورد و پس از انتخاب 16colors وresulation  640 ×  480در قسمت Colors مجدداً کامپیوتر را راه انداخت و بعداً در حالت اصلی می توان true color (24bit) را انتخاب کرد.

ـ Settings – Advanced… : در قسمت ادوانس می‌توانیم تنظیمات مربوطه تعریف کارت گرافیکی ، مدیریت رنگها  و … را مشاهده کنیم.

ـ توجه : برای تغییر تعریف کارت گرافیکی به صورت زیر عمل میکنیم:

  property settings advanced adapter change next  → continue کلیک راست ماوس

نوار Task Bar & Start menu:

در پایین صفحه دسک تاپ می‌باشد. در سمت راست هنگام روشن شدن کامپیوتر یکسری برنامه‌هایی که در حافظه قرار دارند دیده می‌شوند و با زدن دکمه‌های: delet “ ctrl “ alt   بطور همزمان پنجره‌ای نمایش داده می‌شود که شامل برنامه‌های در حال اجرا می‌باشد و می‌توان با انتخاب هر کدام و زدن end task به اجرای آن برنامه خاتمه دهیم.

ـ تغییر تاریخ و ساعت:

در نوار start بر روی بخش مربوط به ساعت با دوبل کلیک پنجره مربوط به آن باز می‌شود و می‌توانیم تغییرات مربوطه را انجام دهیم.

ـ تغییر صفحه کلید (زبان language ):

در سمت راست نوارtaskbar  حروفی به رنگ سفید درزمینه آبی نوشته شده است که نمایش دهنده زبان موجود جهت تایپ می‌باشد. جهت تغییر زبان روی آن کلیک راست کرده، property را انتخاب کرده و در پنجره نمایش داده شده از لیست صفحه کلیدها (در صورتی که نصب شده باشند) صفحه کلید مورد نظر (یا زبان) را انتخاب می‌کنیم. همچنین می توانیم با استفاده از دکمه add به لیست اضافه کنیم.

مدیریت صدا:

در سمت راست نوار taskbar تصویر یک بلندگو (زرد رنگ) وجود دارد که با کلیک آن پنجره کوچکی جهت تغییر صدا داریم و با کلیک راست دو گزینه داریم که یکی مربوط به تغییر صدا (در حالتی پیشرفته تر) است و دیگری مربوط به تغییرات پیشرفته کارت صوتی و … است.

Task Bar:

اگر روی قسمت خالی نوار کلیک راست کنیم پنجره منوی کوچکی شبیه شکل زیر نمایش داده می شود.

در این قسمت گزینه‌هایی وجود دارند که هر کدام توضیح داده می‌شوند.

ـ Toolbars خود شامل گزینه‌هایی جهت تیک زدن است مثلاً قسمت Quick Launch باعث نمایش یکسری آیکنون‌هایی بر روی نوار ابزار (taskbar) می شود.

ـ توجه: می‌توانیم به قسمت Quick Launch آیکون‌هایی را  که زیاد نیاز داریم اضافه کنیم به این صورت که ابتدا آن فایل را از پنجره مربوطه به دسک تاپ درگ کرده یا به هر شکل دیگری در دسک تاپ کپی می‌کنیم بعد شورت کات ایجاد شده را به QuikLunch  درگ می‌کنیم.

ـ New Tollbar… :

با اجرای این گزینه پنجره‌ای باز می‌شود که می‌توانیم My computer، درایوها، پوشه‌ها و یا فایل‌ها را انتخاب کنیم تا همیشه در قسمت taskbar باشند. این کار برای دسترسی سریع به برنامه‌ها بسیار مفید می‌باشد ضمناً سرعت دسترسی بسیار بیشتر می‌باشد. مزیت دیگر این، روش نشان دادن فایل‌های اجرایی است.

ـ Cascade Windows : پنجره ها را بصورت آبشاری مرتب می‌کند.

ـ Tile Windows Horizontally : پنجره‌ها را بصورت افقی کنار هم میچیند تا صفحه دسک‌تاپ پر شود.

ـ Tile Widows Verticaly : جهت چیدن پنجره‌ها بصورت عمودی و مرتب در کنار هم است.

ـ Minimize All Windows : تمام پنجره‌های باز را بصورت Minimize در نوار ابزار (taskbar) قرار می‌دهد.

ـ نکته: برای این کار می‌توان از آیکون Show Desktop واقع در QuikLaunch استفاده کرد.

ـ Property: اجرای این گزینه سبب نمایش صفحه‌ای به شکل زیر می‌شود:

در پنجره جاری دو گزینه (Sub menu) وجود دارد:

1 - Taskbar Options : شامل گزینه‌هایی جهت ایجاد تغییراتی روی نوارکار است.

2 - Start Menu Programs : برای اضافه و یا کم کردن برنامه‌ها به منوی Start می‌باشد.

منوی START :

وقتی روی دکمه شروع کلیک چپ می‌کنیم قسمت ستون مانندی نمایش داده می‌شود که شامل بخش‌های متفاوتی است:

1 ـ Shut Down : برای خاموش کردن ، restar کردن ، ورود به محیط داس و Stand by به کار می‌رود. (حالت stand by موجب می‌شود که سیستم در نازلترین حالت فعالیت قرار گیرد).

2 ـ Log Off : در صورتی که ویندوز برای چند کاربر تنظیم شده باشد باعث تغییر کاربرها خواهد شد.

3 ـ Run : در این قسمت می‌توانیم با نوشتن نام یک فایل اجرایی آن را اجرا کنیم (تقریباً شبیه محیط داس عمل می کند).

4 ـ Help : یک کتابخانة بزرگ از اطلاعات در رابطه با قسمتهای مختلف محیط سیستم عامل ویندوز ارائه می دهد . با زدن این کلمه و یا کلید F1 پنجره‌ای باز می‌شود که سه گزینه دارد. در قسمت content فهرست موضوعی قرار دارد و در قسمت index فهرست الفبایی وجود دارد که در این قسمت می‌توان ابتدای نام کلمه مورد سؤال را تایپ کرد تا تمام کلمات مشابه لیست شود. ضمناً اطلاعات در قسمت راست پنجره بطور کامل نمایش داده می‌شود.

5 ـ Find : سه گزینه دارد یکی برای یافتن پوشه‌ها و پرونده‌ها (foder and file) و دوتای دیگر مربوط به جستجو در شبکه اینترنت می‌باشد. وقتی قسمت files or folders را کلیک کنیم پنجره‌ای باز می‌شود که سه گزینه دارد یکی name&location که عمومی‌تر است و کافی است نام فایل یا پوشه را در قسمت Name و درایو دلخواه را در قسمت Look in بنوسیم و دیگر گزینه‌ها را به دلخواه انتخاب کنیم و دکمه find Now را کلیک کنیم که نتیجه به صورت لیستی اعلام می‌گردد.  در قسمت Date بر اساس تاریخ تنظیم می‌کنیم و در قسمت Advanced بر اساس نوع فایل یا پوشه و سایز می‌توانیم تنظیماتی بدهیم مثلاً برای جستجوی فایل‌های متنی text document را انتخاب می‌کنیم. همچنین می‌توانیم دامنة سایز را در این قسمت مشخص کنیم.

6 ـ Settings : در این قسمت منوهای بسیار مهمی وجود دارد.

     ـ Control Panel ( a : در جلسه بعد توضیح داده می‌شود.

     ـ Printers ( b : پوشة مربوطه شامل تعیین پرینتر (یا چاپگر) می‌باشد. در صورتی که هیچ پرینتری تعریف نشده باشد می توانیم از پنجره مربوطه  آیکون add Printer را انتخاب کنیم و مراحل نصب پرینتر را دنبال کنیم.

     ـ Taskbar & Start Menu ( c : سبب باز شدن پنجره مربوط به تنظیمات نوارکار و منوی استارت می‌شود که قبلاً اشاره شد.

     ـ Folder Options ( d : شامل سه گزینه General ، View و File Types می‌باشد:

     Ω ( در قسمت General می‌توانیم چگونگی نمایش پنجره‌ها در صفحه را تغییر دهیم.

     Ω ( در قسمت View لیستی را می‌بینیم که می‌توانیم آنها را انتخاب کرده یا از حالت انتخاب خارج کنیم مثلاً با تیک زدن Show all files می‌توانیم تمام فایل‌ها و پوشه‌های مخفی را ببینیم. و یا با انتخاب Display the full path in title bar و Show file attributes in Detail View می‌توانیم مشخصه فایلها و پوشه‌ها (Attributes) آنها را مشاهده کنیم. در پنجرة View با کلیک دکمة Restore Defaults گزینه‌ها به حالت اصلی که توسط ویندوز از پیش تعیین شده‌اند در می‌آیند.

     Ω ( در قسمت File Types مشخص می‌کنیم که فایلها با چه برنامه‌هایی باز شوند مثلاً فایل‌های متنی با برنامه‌هایی مثل notpad و یا word و ….باز شوند.

     ـ Active Desktop ( e : ابتدای همین بخش در قسمت کلیک راست روی دسک تاپ توضیح داده شده است.

     ـ Windows Upadate ( f : جهت اطلاع پیدا کردن از تغییرات جدید در سیستم عامل ویندوز در اینترنت به کار می‌رود.

7 ـ Documents : خود شامل دو قسمت است قسمت اول که در بالای ستون قرار دارد پنجرة مربوط به My Documents را باز می‌کند. (البته در محیط Desktop نیز آیکون مربوط به این پوشه را داریم که عموماً محل نگهداری سندها و فایلهای متنی می‌باشد). و در قسمت پایین لیستی از فایل‌ها یا سندهایی می باشد که ما از آنها استفاده کرده‌ایم.

توجه: مسیر خالی کردن محتویات documents :              Start Taskbar Advanced Clear

8 ـ Favorites : برای ذخیره کردن آدرس‌های اینترنتی به کار می‌رود. مثلاً وقتی می‌خواهید چندین بار به سایت اینترنتی مراجعه کنید کافی است هنگامیکه در سایت قرار دارید در قسمت منوی بالای پنجرة اینترنت گزینه Favorites را کلیک کرده و بعد گزینه add to favorites را کلیک کنید تا آدرس سایت مورد نظر در این لیست قرار گیرد و برای مراجعه به سایت مذکور فقط  کافی است Favorites را از منوهای پنجره یا از قسمت start انتخاب کرده و وارد سایت مورد نظر شوید.

9 ـ Programs : این قسمت در برگیرنده برنامه‌های اجرایی کامپیوتر می‌باشد و برای اجرای هر برنامه از این قسمت می‌توان استفاده کرد.

10 ـ در ستون مربوط به start ، در بالای programs قسمتی وجود دارد که شامل برنامه‌هایی است که هنگام نصب به طور خودکار در آنجا قرار گرفته‌اند و یا با استفاده از گزینه‌های    taskbar & start menu واقع در قسمت setting خودمان آن را انتخاب کرده‌ایم. این عمل دسترسی به برنامه‌هایی که با آنها بیشتر سروکار داریم را آسان می‌کند.

آموزش کامپیوتر در 12 جلسه (جلسه هفتم)

جلسه هفتم

برنامه‌ها و خصوصیات آنها:

برنامه‌ها دارای version های مختلف (نسخه) هستند و همچنین طریقة نصب هر برنامه با برنامه دیگر ممکن است متفاوت یا یکسان باشد.

هر برنامه تحت یک سیستم عامل نوشته می‌شود ( برنامه‌های تحت داس ، برنامه‌های تحت ویندوز)

برنامه‌های تحت داس هنگام اجرا تمام صفحه را می‌گیرند ولی می‌شود این برنامه‌ها را تحت ویندوز اجرا کنیم اما برنامه‌های تحت ویندوز در محیط داس قابل اجرا نیستند.

برنامه‌های قدیمی که برای win3.1 نوشته شده‌اند برنامه‌های 16bit اند و در محیط ویندوزهای جدید نیز اجرا می‌شوند.

برنامه‌های تحت ویندوز 95 و بالاتر 32bit هستند و در محیط ویندوز win3.1 اجرا نمی‌شوند و فقط در محیط win95 به بالا اجرا می‌شوند.

برنامه‌های مخصوص winNT روی ویندوزهای  NT4  ، 2000 و XP اجرا می‌شوند.

توجه:

اگر برنامه‌ای به محیط تحت داس واقعی نیاز داشته باشد (مثل برنامه  Instant.Artist ) این برنامه‌ها را نمی‌توان در محیط ویندوز اجرا کرد، چون گرافیک ویندوز اجازة‌ این کار را نمی‌دهد.

برنامه‌هائی که تحت داس واقعی فعال می‌شوند در محیط میلنیوم اجرا نمی‌شوند چون ویندوز میلنیوم restart به محیط داس ندارد.

آشنایی با registery :

ویندوز چهار فایل دارد که مهم‌اند و برنامه‌ها پس از نصب تنظیماتشان را در این فایلها یادداشت می‌کنند.

این چهار فایل عبارتند از :

1 – system.ini 2 – win.ini 3 – system.dat 4 – user.dat

ـ برنامه‌های قدیمی که 16bit اند تنها فایل‌های system.ini و win.ini را می‌شناسند.

ـ برنامه‌های جدیدتر که 32bit اند روی هر چهار فایل فوق تغییراتی را انجام می‌دهند.

ـ هنگام اجرای برنامه ها از این چهار فایل استفاده می‌شود.

ـ مجموعه چهار فایل مذکور را بایگانی یا محضر خانه یا Registery می‌گویند.

ـ وقتی که چهار فایل مذکور تغییر می‌کنند سیستم چهار فایل قدیمی را یکی می‌کند و در یک فایل rb***.cab که می‌سازد، جا می‌دهد و آنرا در فولدر sysbackup قرار می‌دهد.

توجه: ابتدا یک فایل rb000.cab ساخته می‌شود و به مرور زمان که تغییرات انجام شده زیاد می شود سیستم کپی‌های دیگری را ایجاد می‌کند (حداکثر تا 5 فایل : rb005.cab) و سیستم آنها را update می‌کند.

ـ به مرور زمان ویندوز به ترتیب فایلهای قدیمی را حذف می‌کند و فقط 5 فایل آخر را نگه می‌دارد.

ـ یک نکته: برنامه‌هایی به نام tweak وجود دارد که با نصب آن میتوان در محضرخانه ویندوز تغییراتی را انجام داد:  tweakui ،  tweakme ،   tweakall  و  tweakdun.

بهتر است جهت اطمینان قبل از دستکاری  registery  ما از چهار فایل اصلی  (user.dat, system.dat, win.ini, system.ini) یک کپی بگیریم و به صورت بایگانی نگهداریم تا در صورت بوجود آمدن اشکالاتی در اثر نصب یک برنامه یا دستکاری ما که در محضرخانه ایجاد می‌شود بتوانیم فایلهای اصلی را برگردانیم.

 registry ویندوز با نصب برنامه های مختلف کم کم خیلی بزرگ می‌شود و این باعث کند شدن سرعت ویندوز می‌شود که یا باید ویندوز را پاک کنیم یا با یک سری برنامه ها تا حدودی محضرخانه را تمیز کنیم. اما باید توجه کرد که کار با برنامه‌های تمیز کنندة محضر خانه با احتیاط انجام شود.

ـ برنامه‌های اصلاح‌گر محتویات registry:

1 – regclean  

2 – Nortun wini doctor که در داخل برنامه norton utility است.

ـ روش دیدن محتویات فایلهای system.ini و system.dat :

 ok regedit تاییپ شود    run  منوی start

ـ یک روش ایجاد تغییرات در فایلهای sini.ini ، system.ini بعلاوه قسمتهای دیگری از رجیستری:                                                                              msconfig ok Start run

این برنامه قسمت run از regirstry را در اختیار می‌گذارد.

طریقه نصب یا کپی برنامه:

1 ـ نصب با setup.exe

2 ـ کپی بر روی هارد بدون نصب

3 ـ برخی برنامه‌ها نه فایل exe دارند و نه کپی می‌شوند مثل tweakui که نمی‌شود آنرا از nc یا از run (در منوی start) نصب کرد مثل Tweakui

ـ طریقه نصب برنامه tweak :

    instal.inf ok  کلیک راست روی My Computer CD-ROM Disc tweakui   

ـ یافتن محل tweak:

ایجاد تغییرات روی رژیستری    My Computer control panel tweakui    →

ـ توسط برنامه tweak روی Registry ، روی ماوس، روی صفحه کلید می‌توان تغییراتی را انجام داد.

ـ روند بوت شدن ویندوز ( BOOT ):

به محض اینکه سیستم نوشت starting windows ، کلید F8 را کلیک می‌کنیم که منوی Boot ویندوز (startup windows ) نمایش داده می‌شود ( وقتیکه ویندوز اشکال دارد به این منو نیاز داریم )

ـ شامل چند قسمت است :

1 ـ Normal : با انتخاب آن همان مسیر اولیه را انتخاب کرده ایم

2 ـ logged : ویندوز مانند Normal بالا می آید اما مراحل بالا آمدن را در فایلی بنام Bootlog.txt می‌نویسد و در ریشه درایو  C قرار می‌دهد. کاربرد این قسمت برای زمانی است که ویندوز دارای اشکال است  و ما می‌خواهیم بدانیم ویندوز در کدام مرحله مشکل دارد لذا به این فایل می رویم و محتویات آنرا می‌بینیم.

3 ـ Safe mode : هنگام اشکالات متعدد در ویندوز کابرد دارد. ما در اینجا راه انداز  CDRom را نداریم و نمی‌شود در اینجا ویندوز را نصب کرد، برنامه‌های تحت داس در این شرایط اجرا نمی‌شوند و اگر ما آنها را اجرا کردیم احتمال آسیب دیدن سیستم وجود دارد و ما در اینجا 16 رنگ داریم.

در کل در safe mode  یک سری قسمتها مانند کارت گرافیک،  Modem  و CD Rom حذف می‌شوند. در واقع هنگامیکه ویندوز مشکل داشته است اما در Safe mode  بالا می‌آید احتمالاً قسمتهای مذکور دارای اشکالند و ما می‌توانیم با حذف و نصب مجدد تک تک آنها اشکالات را برطرف کنیم.

4 ـ step-by-step confirmation : تمام مراحل بالا آمدن را از ما تأئید می‌گیرد.

در این قسمت برای اجرای دستورات داخل config ، autoexec ، و قسمتی از registery که برای بالا آوردن ویندوز به آنها نیاز است، سیستم از ما تأیید اجرای آنها را می‌خواهد.

5 ـ commond prompt only : فقط به سیستم عامل داس می‌رود. پس از انجام کارهایمان با تایپ win در اعلان داس می‌توانیم به محیط ویندوز برویم.

6 ـ Safe mode common prompt only : شبیه قسمت پنجم به داس نیز دسترسی داریم.

7 ـ previous version of ms-dos : بر روی برخی از سیستم‌ها دیده می‌شود. اگر در سیستم با fat16 ، سیستم داس وجود داشته باشد و بعداً ویندوز نصب شده باشد، این قسمت وجود دارد. ولی در fat32 این قسمت دیده نمی‌شود.

خلاصه‌ای از عملکرد کلیدها (جهت ورود به منوی start up ویندوز و بخشهای آن ):

ـ  F8: آمدن منوی فوق جهت انتخاب یکی از قسمتهای مذکور.

ـ F5 : رفتن مستقیم به safemode .

ـ F5 + Shift : ورود به commond prompt .

ـ Shift + F8 : ورود به step-by-step

آموزش کامپیوتر در 12 جلسه (جلسه ششم)

جلسه ششم

نصب ویندوز ازداخل محیط ویندوز:

1 ـ از منوی start روی قسمت run کلیک می‌کنیم 2 ـ  روی  قسمت browse کلیک می‌کنیم 

3 ـ انتخاب درایو CDROM4 ـ انتخاب دایرکتوری ویندوز 5 ـ  خواندن فایل serial  و یادداشت سریال نامبر 6ـ  پس از یادداشت سریال نامبر مجدداً مراحل 4 ـ 1  را تکرار کرده و پس از آن در مرحله بعد setup را انتخاب می‌کنیم  و ادامه می‌دهیم .

start ـ run ـ browse ـ درایو CD ـ دایرکتوری ویندوز ـ فایل serial ـ یادداشت سریال نامبر

start ـ run ـ browse ـ درایو CD ـ دایرکتوری ویندوز ـ فایل setup – continue

version : در نصب برنامه‌ها مهم است و به معنای نسخه یک برنامه است.

ورژن 3 کلاً با ورژن 2 تفاوت دارد.

سیستم عامل مطرح موجود:

       سیستم عامل داس ـ  نسخه‌های  تا 6.22 دارد و نسخه 6.22 آخرین نسخه آن است.

 ویندوز بعنوان یک سیستم عامل از سال 1995 به بازار آمد( نسخه ویندوز 95)

سال 98 ـ نسخه ویندوز 98 آمد .

سال 99 ـ نسخه ویندوز SE98 آمد.

سال 2000 ـ نسخه ویندوز 2000 آمد

توجه: نسخه‌های ویندوز 98 سیستم فایلی آنها fat32 هستند ولی نسخه 2000 بر اساس NTFS است

ـ ویندوزNT  ویندوز مناسبی برای کارهای تجارت است .

آخر سال 2000 ـ ویندوز با نسخه ME (ملنیوم ـ ویندوز هزاره) بیرون آمد

ـ آخر سال 2001 ویندوز با نسخه XP  بیرون آمد

ـ دسته بندی انواع ویندوز:

نسخه‌های 95 ، 98 ، 98SE و ME از یک خانواده‌اند یعنی سیستم  فایلی آنها FAT32 است و آنها را ویندوز بر پایه ویندوز 95 می‌گویند.

نسخه‌های NT4 ، (NT5)2000 و XP  از یک خانواده‌اند و بر پایه سیستم NTFS هستند.

توجه: وقتی می‌گوییم ویندوز NT یعنی سه ویندوز مذکور.

ـ مزیتهای ویندوز NT نسبت به ویندوزهای بر پایة ویندوز 95:

1 ـ NT قابلیت Boot دوگانه دارد: یعنی سیستم عامل قبلی ما را دست نخورده می‌گذارد و خودش نیز بالا می‌آید. (ویندوز NT برای کار با شبکه مناسب است و برای کار با اینترنت خیلی بهتر است.)

2 ـ ایمنی ویندوز NT خیلی بیشتر است و از دسترسی افراد غیر مجاز جلوگیری می‌کند.

3 ـ برای نصب برنامه‌ها در ویندوز  NT یا 2000 باید فرد Adminstor  یا همان superviser باشد.

 توجه:

در محیط سیستم عامل داس یک ویندوز متکی به داس وجود داشت که آخرین نسخة آن win3.11 بود که البته بعنوان یک  سیستم عامل مطرح نبود. 

معایب ویندوزهای NT:

1ـ برای کارخانگی مناسب نیست.

2ـ خیلی از نرم افزارهای موجود روی NT کار نمی‌کنند

3 ـ بسیاری از سخت افزارها و کارتهای گرافیک و صوتی قدیمی قبل از سال 2000 (مخصوصاً ویندوز XP ) آن را نمی‌شناسد و در صورت استفاده باید درایور آنها تهیه گردد.

4 ـ ویندوز XP فضای هارد زیادی می‌خواهد (1 گیگا جای خالی)

در واقع Ram نباید کمتر از 128 مگا باشد و CPU حداقل باید پنتیوم II باشد تا بشود آنرا نصب کرد.

توجه:

1ـ win98 را می‌توان روی win95 نصب کرد (اصولاً version های بالاتر بر روی version های پائین تر قابل نصب‌اند.)

2ـ ویندوز 2000 را نمی‌توان از محیط داس بصورت مستقیم نصب کرد ولی آنرا روی ویندوز 98 می‌شود نصب کرد. در این صورت می‌توان دو ویندوز را داشته باشیم که هنگام بالا آمدن، سیستم از ما می‌پرسد که با کدام ویندوز بالا بیاید.

ـ‌ اگر در prompt داس هستیم برای دیدن  version ویندوز عبارت زیر را تایپ می‌کنیم:

 c:wiondows>ver◄┘

ـ فایل و فولدرهای ویندوز:

1 ـ چگونگی دیدن پسوند فایلها و دیدن فایلهای مخفی (صفت یا همان  attribut) فایلها:

My Computer View Folder Option View

ـ پوشةDesktop   : برنامه‌های مورد نیاز روزانه را روی میز کار جهت دسترسی سریع به آنها قرار می‌دهیم و فایلهای در این پوشه قرار می‌گیرد.    

پوشه‌های موجود در پوشة اصلی ویندوز:

ـ پوشة Favorites : وقتی روی اینترنت می‌رویم وسپس آدرس مورد نظرمان را روی سیستم کپی می‌کنیم آن آدرس در پوشة favorites  ذخیره می‌شود.

ـ‌ پوشة Font : قلمهای موجود در سیستم در آن قرار دارد. (توجه باید داشت که قلمهای مخفی یا قرمز مهم هستند.)

ـ پوشة Help : راهنمای برنامه هاست.

 ـ‌ پوشة History : سابقة سایت‌هائی که ما روی اینترنت می‌رویم را در آن نگهداری می‌شود.

ـ‌ پوشة  Inf: فایلهای راه انداز سخت افزارها و برنامه های کارت گرافیک را شامل می‌شود.

ـ‌ پوشة Media : فایلهای صوتی در آن قرار می‌گیرد. (صداهایی که ویندوز از خودش خارج می‌کند.)

ـ پوشة Pif : فرامین تحت داس را که اجرا می‌کنیم در اینجا نگهداری می‌کند.

پوشة Sendto : فایلهایی که در منوی send to ظاهر می‌شود را کپی می‌کنیم:

کلیک راست بر روی دسک تاپ send to floppy

پوشة start menu : شکلک‌های منوی start و peogram  در اینجاست.

پوشة sysbackup : وقتی برنامه‌ای نصب می‌کنیم فایلهای جابجا شده می‌آیند و در اینجا قرار می‌گیرند. (هنگامیکه حجم آن زیاد شود می‌توانیم این فایلها را حذف می‌کنیم).

توجه: ویندوز در sysbckup  همیشه پنج پوشه rb000.cab ، rb001.cab … rb005.cab را نگهداری می‌کند که نباید حذف شوند.

پوشة System : از این قسمت نباید هیچی حذف شود (مهم است) و شامل فایلهای با پسوند dll که ویندوز متکی بر اینها است و فایلهای با پسوند sys که مربوط به فایلهای سیستم هستند.

ـ شکلهایی که ویندوز ظاهر می‌کند بعضی از آنها در فایلهای dll هستند مثل: moreiscons.dll –shell 32.dll

پوشة system32 : مهم‌اند و حذف نشوند. ، معمولاً راه اندازها و سیستم ها هستند که پسوند آنها sys است.

پوشة temp : فایلهایی که برنامه ها با اجرای خودشان در اینجا می‌گذارند. فایلهایی که فشرده‌اند در اینجا باز می‌شوند و از اینجا برنامه نصب می‌شود. مثل: office و winamp (همیشه فایلهای آن را می‌توانید حذف کنید) بخصوص قبل از نصب برنامه‌ها.

پوشة temporary internt file : فایلهایی که روی اینترنت می‌بینیم همة آنها اینجا هستند. تمام فایلهای اینترنت ابتدا اینجا save می‌شوند و بعد ما می‌بینیم و تعیین می‌کنیم که چه مقدار از ظرفیت هارد مربوط به این فایل باشد

مسیر پاک کردن محتویات این فولدر:

 Internet explorer internet option Genera temporary internet files

ـ Program file: برنامه هائی که بعداً نصب می‌کنیم به اینجا می‌روند.

پوشه‌های موجود در program files :

1ـ Accessorios

2ـ Hyperterminal : برنامه‌ای برای ارتباط دادن دو کامپیوتر یا ارتباط با شبکة BBS

3ـ Chat : برنامه‌های chat کردن روی اینترنت.

4ـ  Common file : فایلهای مشترک برنامه‌ها.

5ـ Directx

توجه : internet explorer و direct X همراه با ویندوز نصب می‌شوند که ما نمی‌توانیم آنها را حذف کنیم ولی میتوانیم بعداً vervsion بالاتر را روی آن نصب کنیم:

ـ ویندوز 98  ←  internet explorer 4 را نصب می‌کند.

ـ‌ با ویندوز 98se ، internet explorer 5 نصب می‌شود.

ـ ویندوز ME ، همراه با internet explorer 5.5 است.

ـ در ویندوز XP ،internet explorer 6  نصب می‌شود.

Micorsoft pluse را می‌توان هنگام نصب ویندوز در گزینه‌های مربوط به روش costum انتخاب نکرد.

ورژن‌های direct X:

ویندوز 98 ←  ورژن 5

ویندوز 98se  ← ورژن 1/6

ویندوز ME ← ورژن0/7

ـ و اما آخرین نسخه موجود فعلاًDirectX 8.1 است که بعداً می‌شود آنرا جداگانه نصب کرد.

ـ برنامه ها و بازیها متکی بر directX هستند.

ـ windows media player: با ویندوز همراه است و با آن نصب می‌شود:

فعلاً نسخه 9.0 آخرین نسخه موجود است که بعداً روی سیستم نصب می‌کنیم و نسخة 8 آن همراه ویندوز XP است.

ـ فایلهای *.SCR فایلهایی برای screensaver هستند.

internet explorer  تعدادی از فایلهایش در ویندوز و تعدادی  در program files قرار دارد.

ـ پوشة cookies (کلوچه) : در اینترنت وقتی وارد بعضی از سایت‌ها می‌شویم یکسری اطلاعات را در این پوشه قرار می‌دهند که هم خوب است و هم بد:

ـ می‌توانیم بگوئیم سیستم کوکی را نپذیرد یا همه کوکی ها را بپذیرد.

ـ کوکی سابقه ورود به یک جا را نشان می‌دهد.

ـ نسخة IE 5.5 وپائین‌تر از آن راهی برای پاک کردن کوکی ندارد و خودمان باید بصورت دستی آنرا پاک کنیم.

ـ  internet explorer 6 – منوی delete cookies دارد.

ـ ویندوز xp نیز فایل delete cookies را دارد.

کوکی سابقة سایتهایی که ما رفته‌ایم برای ما نگه می‌دارند تا برای مراجعه مجدد دوباره کاری نکنیم.

ـ بعضی سایت‌های اینترنت متکی به کوکی‌اند و اگر کوکی را قبول نکنیم نمی‌شود وارد آن شد.

ـ فولدر commond : دارای دستورات است.

ـ فولدر cursore : شکلهای مختلف ماوس را درخود نگه می‌دارد. پسوند فایلهای موجود *.ani یا *.cur است. *.ani شکلهای ماوس متحرک و *.car شکلهای ماوس ثابت است.

توجه:

ـ برای برگشتن از عملی مثلاً فایلی که اشتباهی حذف شده است به شکل زیر عمل می‌کنیم:

کلیک راست روی desctop و انتخابundodelete  فایل حذف شده باز می‌گردد.

ـ جهت قوی کردن سطل آشغال(Recycl Bin )می‌توان از نرم افزار Norton Utility (NU) استفاده کرد.

ارگونومی در کار با کامپیوتر

ارگونومی در کار با کامپیوتر

ارگونومی چیست ؟

واژه ارگونومی ( Ergonomics ) آمیزه ای از دو واژه ای یونانی ارگو  Ergo ( به معنای کار ) و نوموس Nomos ( به معنای قانون ) است . هدف اصلی ارگونومی طراحی است طراحی بصورتی که کار با انسان حداکثر تطابق را داشته باشد و در صورت عدم امکان آن تطبیق انسان با کار .

ارگونومی در کار با کامپیوتر :

تولید کنندگان تجهیزات و وسایل  کامپیوتر سعی می کنند تا محصولات را مطابق با اصول ارگونومی طراحی ،‌تولید کنند . رعایت اصول ارگونومی سبب کاهش ضایعات چشم ، سردرد ، کمردرد و فشار در نواحی مچ دست ، شانه و گردن در اپراتورهای کامپیوتر خواهد شد . از آنجایی که بیشتر کاربران  کامپیوتر در محیط های سربسته و فضاهای کوچک کار می کنند . حداقل شرایط محیط کاری مناسب برای کاربران آنرا بصورت زیر می توان نام برد :

1.      وجود سیستم تهویه مطبوع

2.      نور کافی و مناسب

3.      استفاده از میز خصوصی که دارای عرض و ارتفاع استاندارد باشد .

4.      استفاده از صندلی ارگونومیک با قابلیت تنظیم ارتفاع

5.      استفاده از زیر پایی برای قرارگیری مناسب و راحت پاها

6.      استفاده از copy holder برای خم نکردن بیش از حد کمر و گردن

با رعایت نکات فوق ، باز هم امکان بروز بیماریهای خاص برای اپراتور وجود دارد از جمله کم تحرکی هنگام کار با کامپیوتر ، چشم دوختن طولانی مدت به صفحه مانیتور و انجام حرکات یکنواخت و تکراری مچ دست که ممکن است سبب بروز انواع عوارض شود .

نتایج  بکارگیری اصول ارگونومی در محیط های کاری :

·         پیشگیری از اختلالات اسکلتی - عضلانی در بین شاغلین ( مانند کمردرد ،‌سندرم تونل کارپال یا درد شدید در مج دست و ناحیه گردن ، درد ناحیه زانو یا آرنج و .... )

·         کمک به پیشگیری از حوادث شغلی

·         افزایش میزان رضایت مندی کارکنان

·         کمک به افزایش بهره وری در کار

·         کمک به افزایش تولید

برای پیشگیری از این عوارض رعایت نکات ساده و مهم زیر هنگام کار با کامپیوتر توصیه می شود :

1.       به تناوب از پشت میز کامپیوتر برخاسته و با نرمشهای خیلی ساده ، گردن ، بازو ، مچ دست و پاها را حرکت دهید .

2.      صفحه مانیتور ( صفحه نمایش ) را طوری تنظیم کنید تا ستون فقرات شما به صورت مستقیم قرار گرفته و چشمان شما با قسمت بالایی صفحه نمایش در یک خط مستقیم قرار گیرند . این وضعیت برای چشمان شما راحتی بیشتری به همراه خواهد داشت .

3.      فاصله صفحه مانیتور تا چشمان شما باید بین ۵۰ تا ۶۰ سانتی متر باشد .

4.      هر ۳۰ دقیقه به اشیائی که در فاصله حداقل ۶ متری قرار دارند چند دقیقه چشم بدوزید .

5.      ارتفاع میز کامپیوتر باید بین ۶۶ تا ۷۱ سانتی متر باشد .

6.      ترجیحاً از یک زیرپایی استفاده نمایید و پاها را روی آن قرار دهید . این وسیله به راحت بودن وضعیت پاهای شما کمک می کند .

7.      میز کار را طوری قرار دهید که روشنایی لامپ های سقف در طرفین قرار گیرد و از قرار دادن میز در محلی که نور لامپ مستقیماً در برابر شما باشد خودداری شود . در استفاده از روشنایی طبیعی نیز نباید صفحه مانیتور در برابر پنجره قرار گیرد .

8.      سطح صفحه کلید تقریباً هم ارتفاع با دسته صندلی و آرنج باشد و مچ ها به طور عادی روی صفحه کلید ها قرار گیرد به طوری که هنگام کار ساعدها تقریباً موازی با افق قرار گرفته و زاویه بین مچ دست و  ساعد ۵ تا ۱۰   درجه باشد . موقعیت موس از نظر ارتفاع و فاصله همانند صفحه کلید است .

9.      روشنایی محل کار باید مخلوطی از نور سفید و زرد بوده ( ترجیحاً از لامپ مهتابی استفاه شود ) و شدت آن در حدود ۳۰۰ لوکس باشد .

10.  برای اتاق کار ، دمای ۱۹-۲۳ درجه سانتی گردا و رطوبت حدود ۵۰ درصد مناسب است .

11.  بهتر است با بازکردن درب و پنجره ها و یا تعبیه دستگاه تهویه هوای اتاق به طور مرتب تعویض شود .

ویژگیهای صندلی ارگونومیک :

1.      ارتفاع صندلی باید قابل تنظیم باشد ، ارتفاع صندلی ۴۱ تا ۵۲ سانتی متر توصیه می شود .

2.      سطح نشیمنگاه صندلی باید دارای طول و عرض ۴۰ تا ۴۸ سانتی متر باشد ، برای افراد چاق صندلی های پهن تر توصیه می شود .

3.      ضخامت تشک در حدود ۴ تا ۵ سانتی متر باشد و رویه آن از جنسی باشد که اصطلاحاً بتواند تنفس کند و لبه جلو صندلی گرد و لبه بیرونی آن نرم باشد .

4.      پشتی صندلی با تشک آن زاویه بین ۱۹۵ تا ۱۱۰ درجه داشته باشد .

5.      عرض پشتی صندلی باید حداقل ۳۲ تا ۳۶ سامتی متر باشد . ارتفاع پشتی صندلی نیز بین ۵۰ تا ۸۲ سانتی متر توصیه می شود . صندلی باید در قسمت قرار گرفتن گودی کمر ( ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر ز پایین ) دارای یک قوس محدب و در قسمت پشت دارای یک قوس مقعر باشد .

6.      صندلی های مورد استفاده در کار با رایانه بهتر است دسته دار بوده و دسته آن با ارتفاع میز کار مطابقه داشته باشد . همچنین دارای ۵ چرح بوده و چرخان باشد . شیب کف صندلی ۵ تا ۱۵ درچه برای تمایل به جلو و ۵ درجه تمایل به عقب را امکان پذیر سازد .

ارگونومی مانیتور

·         Refresh Rate  ( میزان فرکانس روشنایی ) حداقل ۷۵ هرتز باشد .

·         شیب صفحه نمایش قابل تنظیم بوده و به میزان ۱۰ تا ۱۵ درجه به سمت بالا باشد .

·         اندازه کاراکترها به طول حداقل ۵ میلی متر باشد .

·         کنتراست و نور قابل تنظیم باشد .

·         فاصله از چشم ۴۰ تا ۶۰ سانتی متر باشد .

·         سطح فوقانی مانتیور در سطح چشم یا کمی پایین تر از ان باشد .

·         تا حد امکان بدون بازتابش آزاردهنده و نور خیره کننده باشد .

آموزش کامپیوتر در 12 جلسه(جلسه پنجم)

جلسه پنجم

نصب ویندوز

] قبل از اینکه وارد مبحث نصب ویندوز شویم تفاوت سیستم عامل  Dos و ویندوز را مختصری مرور می‌کنیم:

(سیستم عامل = دستورات و فرامینی که توسط آنها می‌توانیم سخت افزار را تحت کنترل گرفته اطلاعات (داده ها ) کامپیوتر را مدیریت کنیم. مثلاً  فایل‌ها را می‌توانیم؛ کپی، حذف، ایجاد، تغییر مکان و …داده و از آنها استفاده کنیم.

 1‌ـ محیط سیستم عامل Dos عموماً صفحه سیاه بوده و فقط یکسری فرامین را تایپ می‌کنیم و بعد سیستم اجرا می‌کند. اما در محیط سیستم عامل ویندوز ضمن اینکه این کار را توسط محیط run می‌توان انجام داد در محیط‌هایی بصری و کاملاً واضح می‌توان این دستورات را فقط با زدن یک دکمه ماوس بر روی آیکون (نشانگر) اجرایی انجام داد.

2 ـ محیط سیستم عامل داس یک فضای تقریباً خشک و کسل کننده است و باید از قبل دستورات را کاملاً بدانیم ولی در محیط سیستم عامل ویندوز حتی افراد مبتدی نیز با نگاه کردن به تصاویری که بر روی صفحه نمایش مونیتور می‌باشد می‌توانند به سادگی به فرامین دست رسی داشته باشند.

3 ـ سیستم عامل داس بر پایه 16 بیت می‌باشد و سیستم عامل ویندوز بر پایه 32 بیت داده‌ها را پردازش می‌کند.

4 ـ در محیط داس نام فایلها حداکثر 8 حرف و پسوند 3 حرف می‌باشد ولی در محیط ویندوز نام فایلها تا 256 حرف و پسوند 4 حرفی نیز داریم.[

 نصب ویندوز به3 صورت است: 1 ـ نصب تمیز 2 ـ نصب نیمه تمیز 3 ـ نصب برای رفع یکسری فایلهای گم شده .

1 ـ نصب تمیز : فقط در محیط داس می‌توانیم نصب تمیز را انجام دهیم و باید درایو مربوط به نصب که عموماً c: می‌باشد فرمت شده باشد و یا فاقد سیستم عامل ویندوز باشد ویا . . .

اگر در کامپیوتر دایرکتوری windows وFiles   program باشد می‌توانیم آنها را با دستور deltree حذف کنیم.

نکته: در محیط داس اگر دایرکتوری بیش از 8 حرف باشد 6 حرف اول آن را نوشته بعد علامت مد ~ و بعد عدد 1 و یا اگر هم نام دیگری نیز بوده باشد عدد 2 و همینطور اعداد دیگر را قرار می‌دهد.

مثال:

progra~1

progra~2

که اولی در محیط ویندوز اینگونه بوده استProgram files و دومی که بعد از اولی ایجاد شده است اینگونه بوده است: program  data.

برای پیدا کردن فایل خاصی در محیط داس اگر در این دایرکتوریها باشد باید برای دیدن فایل درون آنها دقیقاً دایرکتوری را همانطور که داس نمایش می‌دهد در مقابل دستور dir تایپ کنیم و بعد اینتر بزنیم تا لیستی از فایلهای درون آنها نمایش داده شود تا فایل مورد نظر را پیدا کنیم.

یا برای حذف این دایرکتوریها به شکل زیر عمل کنیم.

c:deltree progra~1

C: deltree Windows

2 - نصب نیمه تمیز:

دایرکتوریهای windows و Program files وجود دارند اما فقط اشکالاتی دارند. در این حالت نیز ویندوز را از  محیط داس نصب می‌کنیم. با اینکار سیستم عامل ویندوز مجدداً روی دایرکتوریها و فایلهای قبلی نصب می‌شود و اشکالات آن را برطرف می‌نماید.

3 – نصب برای اضافه کردن یکسری فایلهای گم شده.

در این حالت تنظیمات  غلط ویندوز برطرف نمی‌شود و فقط یکسری اشکالات سیستم برطرف می‌شود.

مراحل نصب تمیز: 

1 - بوت کردن سیستم با دیسکت بوت (فلاپی یا CD)

2- format کردن درایو مربوط به نصب ویندوز مثلاً درایو c:  که با اجرا فرمان a:format c:

انجام می‌شود. ویندوز

3– اگر خواستیم با دستور sys : سیستم را به هارد منتقلا می‌کنیم. Sys A:  C:

4 – وارد درایو مربوط به CD می‌شویم: مثلاً درایو CD درایو G: است: دستور این شکل  است: c:>g: با زدن اعلان داس به شکل مقابل است. g:>

5 – وارد دایرکتوری windows می‌شویم : g:>cd windows  که نتیجه اینچنین است. g:windows>

6 – با دستور زیر سریال نامبر را پیدا می‌کنیم:

g:>dir *.txt که نتیجه آن نشان دادن تمامی فایل ها با پسوند txt می باشد که نوشتاری هستند.

7 – serial.txt  Typeرا تایپ می‌کنیم و اینتر می‌زنیم g:>serial.txt که نتیجه آن نشان دادن اعداد مربوط به سریال نامبر می‌باشد

8 – یادداشت سریال نامبر بر روی کاغذ.

9 – نوشتن دستور setup که موجب نصب ویندوز می‌شود

10 - مراحل بعدی بصورت گرافیکی خواهد بود که می‌توانیم با خواندن مطالب روند نصب

را دنبال کنیم.

نصب ویندوز میتواند به چند صورت باشد.

لف) نصب typical : که برای افرادی  است که اطلاع زیادی از قسمتهای مختلف سیستم عامل ویندوز ندارند و به طور اتوماتیک تمام چیزهایی که ویندوز می‌خواهد را نصب می‌کند.

ب) نصب compact می‌باشد و برای زمانی است که فضای کافی روی دیسک سخت (هارد) وجود ندارد که در این صورت فقط قسمت‌های ضروری ویندوز نصب می‌شود.

ج) نصب custom می‌باشد که برای استفاده کننده‌های پیشرفته به کار می‌رود و با انتخاب این حالت پنجره‌ای باز می‌شود که  می‌توانیم آنچه را که دلخواه بود نصب کنیم.

د) نصب در کامپیوترهای کیفی که مخصوص کامپیوترهای کیفی می‌باشد.

نصب در حالت custom :

وقتی که ویندوز را درحالت Custom نصب می‌کنیم یک پنجره جهت انتخاب گزینه‌هایی که مورد نیاز ما است ظاهر می‌شود که می‌توانیم گزینه‌ها را با زدن تیک انتخاب کنیم و یا با کلیک کردن روی گزینه‌های خاکستری درون آنها را مشاهده کنیم که شامل گزینه‌های دیگری است.

بعد از نصب ویندوز در صورتیکه اشکالاتی درنصب سخت افزار مثل کارت گرافیک , کارت صوتی و مودم داشتیم باید آن را رفع کنیم .

جهت نصب کارت گرافیکی مراحل زیر را دنبال می‌کنیم.

1 ـ  روی   Desk Top (محیط صفحه نمایش) در جایی خالی دکمه سمت راست ماوس را می‌زنیم (  Right  click )

2 ـ از منوهای ظاهر شده روی property (آخرین آیتم) کلیک می‌کنیم

3 ـ در پنجره جاری setting را انتخاب می‌کنیم

4 ـ advance را در پنجره جدید کلیک می‌کنیم

5 ـ از منوهای جدید adaptor را انتخاب می‌کنیم

6 ـ دکمه change را می‌زنیم

7 ـ در پنجره جدید next را می‌زنیم

و مراحل را با توجه به روند خواسته شده در پنجره ها دنبال می‌کنیم.

در جایی که از ما نام کارت گرافیکی را می‌خواهد یا باید یک لیست در خود ویندوز باشد که نام آن را داشته باشد یا اینکه آدرس سی‌دی کارت گرافیکی را به آن بدهیم. احتمالاً سی‌دی ویندوز نیز لازم می‌شود.

رنگها در مورد کارت گرافیک:

bit 16 یعنی 2¹⁶ رنگ (حدود 65 هزار رنگ دارد)

bit 24 یعنی 2²⁴ رنگ (حدود 16 میلیون رنگ دارد)

bit 32 یعنی 2³² رنگ (بالاتر از 16 میلیون رنگ دارد)

وضوح (رزولوشن resolution) در مورد صفحه نمایش وابسته با کارت گرافیکی می‌باشد و

          با دو عدد نمایش داده می‌شود :

مثلاً 480 × 640 یعنی تعداد نقاط نورانی در امتداد افقی صفحه نمایش مونیتور 640 عدد و تعداد نقاط نورانی در امتداد عمودی صفحه نمایش مونیتور 480 عدد می‌باشد. بالتبع تصاویر در این محدودة رزولوشن کمی دارند یعنی وضوح کمی دارند  رزولوشن مذکور استاندارد سیستم عامل داس می‌باشد.

نصب مودم: در صورتیکه Plug & Play نباشد و ویندوز آنرا پیدا نکرده باشد

برای نصب مودم مراحل زیر را انجام می‌دهیم:

] 1 – منوی start که عموماً در پایین صفحه سمت چپ است را کلیک می‌کنیم

2 ـ روی منوی setings می‌رویم

3 ـ از ساب منوهای نمایش داده شده control  panel را انتخاب می‌کنیم

4 ـ در پنجره نمایش داده شدة control  panel آیکون مربوط به add new hardwar را انتخاب می‌کنیم.

5 ـ سیستم به دنبال یک قطعه سخت افزاری که تعریف نشده می‌گردد در صورتی که مراحل را ادامه دادید کامپیوتر یک لیست را معرفی می‌کند که می‌توانید مودم را انتخاب کرده ادامه دهید یا اینکه خودتان آدرس را بدهید و در هر حال به سی‌دی یا دیسکت مربوط به مودم نیاز هست.[

] نصب یکسری قسمت های سخت افزاری توسط سی‌دی‌های autorun (اتوماتیک) بسیار آسان است فقط کافی است سی‌دی را گذاشته در قسمت‌های ارائه شده توسط سی‌دی که بصورت خودکار ظاهر می‌شود نصب مثلاً مودم یا کارت صوتی را کلیک کنید تا قطعه مربوطة نصب شود. اگر به سی‌دی ویندوز نیاز باشد سیستم عامل ویندوز اعلام می‌کند که سی‌دی ویندوز را می‌خواهد.[

آموزش کامپیوتر در 12 جلسه(جلسه چهارم)

جلسه چهارم:

دستور copy: برای کپی کردن فایلها بکار می‌رود.

مثال:

a:>copy ali.txt d:abbas  با اجرای این دستور فایل ali.txt از فلاپی به دایرکتوری abbas واقع در درایو d با همان نام کپی می‌شود.

c:>copy d:abbasali.txt e: با اجرای این دستور فایل ali.txt از دایرکتوری abbas واقع در درایو d به ریشه درایو e: کپی می‌شود.

] نکته مهم در این قسمت توجه به مسیرها می‌باشد. که در جملات قبل توسط کلمات "از" و "به" مشخص شده است.[

دستور del:

برای حذف فایلها به کار می‌رود.

مثال:

c:>del *.* تمام فایلهای موجود در ریشه درایو c: را حذف می‌کند.

c:>del d:abbas*.txt تمام فایلها با پسوند txt را که در دایرکتوری abbas واقع در درایو d: می‌باشد را حذف می‌کند.

] نکته قابل توجه در مثال اخیر مسیری (path) است که بعد از دستور del آمده یعنی d:abbas .[

دستور RD: یک دایرکتوری خالی را حذف می‌کند.

مثال:

c:>rd abbas با اجرای این دستور دایرکتوری abbas واقع در درایو c در صورتی که خالی باشد حذف می‌شود واگر خالی نباشد سیستم عامل داس اعلان خطایی در خط بعد از دستور می‌دهد.

دستور xcopy: یک دستور خارجی است و شامل هر دو دستور copy و md می‌باشد.

مثال:

اگر می‌خواهید تمام فایلی به نام ali.txt که در دایرکتوری abbas واقع در درایو c: می‌باشد را در یک دایرکتوری دیگری به نام reza در درایو e: کپی کنید بجای استفاده از دو دستور md برای ایجاد دایرکتوری جدید ali در درایو e: و سپس استفاده از دستور copy جهت انتقال فایل، می‌توانید فقط از دستور xcopy استفاده کنید. به شکل زیر:

c:>xcopy c:abbasali.txt e: eza با اجرای این دستور سیستم عامل از ما سؤال می‌کند که منظور از reza فایل است یا دایرکتوری. یعنی ali.txt را با نام reza در ریشهe: قرار دهد (که در این صورت محتویات فایل ali.txt با نام جدید reza خواهد بود) یا اینکه ali.txt را در دایرکتوری reza با نام خود ali.txt قراردهد. (که در این صورت reza به صورت یک دایرکتوری می‌باشد و در آن ali.txt قرار دارد.) با زدن دکمه‌های f برای تأیید "فایل" و یا d برای تأیید "دایرکتوری" بودن سیستم عامل عمل xcopy را انجام می‌دهد. در مثال مذکور d را باید بزنید تا فایل ali.txt در دایرکتوری reza با نام خودش قرار گیرد.

دستور DELTREE ادغام دستور DEL و RD است.

با اجرای این دستور سیستم عامل از ما تأیید می‌خواهد که با زدن دکمة Y این عمل انجام می‌شود.

دستور Path : جهت بار کردن آدرس فایلها در حافظه Ram می‌باشد تا هنگامی که خواستیم یک فایل اجرایی را اجرا کنیم نیازی به تایپ آدرس آن نباشد و یا وارد دایرکتوری آن نشویم.

مثال:

فرض کنید فایل اجرایی ali.bat در دایرکتوری (فولدر) abbas از درایو c: می‌باشد. اگر دستور path را نداده باشیم مجبوریم برای اجرای فایل ali.bat به صورت زیر عمل کنیم:

d:>c:abbasali.bat

اما با نوشتن path = c:>abbas در ابتدای روشن کردن کامپیوتر فرمان بالا را بصورت زیر می توانیم اجرا کنیم:

d:ali.bat

با توجه به اینکه آدرس (c:abbas) توسط فرمان path به حافظه کامپیوتر داده شده فرمان اجرا می‌شود.

توجه: بهتر است تمامی مسیرهای مورد نیاز که شامل فایل‌های اجرایی مهم هستند، را در فایل اجرایی به نام autoexec.bat قرار دهیم تا با روشن شدن کامپیوتر در حافظه Ram بار شوند.

] فایل های اجرایی با پسوند exe، com و bat می‌باشند که فقط با نوشتن نام آنها و زدن اینتر اجرا می‌شوند. مثلاً فایل اجرایی ali.bat در دایرکتوری abbas در ریشه c: به صورت زیر اجرا می‌شود:

c:>abbasali  که با زدن اینتر اجرا می‌شود.[

برای اجرای برنامه‌ها که تحت داس می‌باشند و در دایرکتوری خاص خودشان هستند عموماً نام فایل اجرایی شبیه همان نام دایرکتوری برنامه می‌باشد. مثلاً فایل اجرایی nc.exe در دایرکتوری NC می‌باشد. و برای اجرای این فایل باید نوشت c: c c و بعد اینتر زد تا nc اجرا شود.

آموزش کامپیوتر در 12 جلسه(جلسه سوم)

جلسه سوم

اطلاعات هارد ابتدا وارد RAM شده سپس جهت پردازش به CPU می‌رود و بعد از انجام اعمالی بر روی اطلاعات و پردازش آنها مجدداً به RAM فرستاده شده و یا جهت ذخیره به هارد می‌رود و یا جهت نمایش و چاپ به دستگاههای خروجی می‌رود.

ـ بعد از دستور FDISK (قبلاً توضیح داده شده) می توان با تایپ دستور FDISK/STATUS موقعیت درایوها را دید.

ـ مرحله بعد: پس از پارتیشن بندی هارد باید آنرا FORMAT (قالب بندی) کرد.

ـ این مرحله نیاز به دیسک سیستم دارد.

ـ  فرمت باعث ایجاد شیارهایی در روی هارد یا فلاپی می‌شود ..

جهت انجام عمل فرمت کردن هارد:

1 ـ بعد از اینکه سیستم پارتیشن بندی شد،  ابتدا سیستم را مجددا خاموش و روشن می‌کنیم (بوت کردن) وسپس از روی فلاپی یا CD فرمان: FORMAT C را تایپ می‌کنیم.

2ـ کلید ENTER را  برای تأیید می‌زنیم.

3 ـ منتظر می‌مانیم تا درایو C:  کاملاً فرمت شود (ضمناً هنگام عمل فرمت شدن پیشرفت  فرمت  بصورت درصد در آخرین خط فرمان داس نشان داده می‌شود).

توجه: درایو:A  یا :B علامت درایو فلاپی‌اند و سایر درایوها (C:,D:,E:,…) نماینده هارد هستند و آخرین درایو موجود مربوط به CDROM خواهد بود.

 جهت استفاده از درایوها تمام درایوها را به ترتیب FORMAT می‌کنیم.

پس از اتمام FORMAT  جهت انتقال سیستم به دیسک سخت باید فایلSYS.COM  درCD یا دیسکت BOOT وجود داشته باشد.

فایل: FILE

یکسری اطلاعات یا داده‌ها (DATA) هست که شامل (متن نوشتاری، تصویر، صوت، فرامین خاص برنامه نویسی و …) می‌باشد که در محیط داس دارای یک نام حد اکثر با 8 حرف و یک پسو ند حداکثر با سه حرف می‌باشد بعلاوه یک نقطه مثال: AUTOEXEC.BAT یا ALI.TEXT .

در محیط ویندوز نام فایل می‌تواند تا 256 حرف باشد. و پسوند4 حرفی نیز میتواند باشد.

 DIRECTORY یا FOLDER

اصطلاح DIRECTORY در محیط داس و FOLDER در محیط ویندوز استفاده می‌شود.

برای دسته بندی فایلها و دسترسی آسان به آنها  پوشه‌هایی ایجاد می‌کنیم که نام آنها در محیط داس حداکثر 8 حرف می‌باشد ومعمولا پسوندی ندارند.

(می توان فایل‌ها را به کتابهای یک کتابخانه و دایرکتوریها را به قفسه‌های آن تشبیه کرد و یک مثال دیگر اینکه یک کمد اداری که حاوی تعدادی کشو و در هر کشو تعدادی پوشه و در هر پوشه تعدادی سند وجود دارد را در نظر بگیرد که در این صورت هر کشو معادل یک DRIVE و هر پوشه معادل یک DIRECOTY و هر سند معادل یک FILE می‌باشد.)

FOLDER بزرگتر از FILE است و می‌توان در آن تعداد زیادی فایل قرار داد.

ـ ازمشخصات FILE: هر فایل تاریخ ساخت ، ساعت ساخت و سایز خاصی دارد.

ـ شناسایی پسوندها در FILEها:

1 ـ پسوند .BAT : یعنی فایل دستوری است و بنام  Batch  Fileخوانده می‌شود. در این فایل می‌توانیم فرامین را بصورت فایل متنی بنویسیم، فرمانی را اضافه کنیم یا حذف نمائیم.

2 ـ پسوند .COM  یا .EXE : فایل اجرایی است و به زبان ماشین است و نمی‌توانیم به آن فرامینی اضافه کنیم.

3 ـ  پسوند.SYS : یعنی فایلهای سیستم

4 ـ .WRI یا .TXT یا .DOC : یعنی فایل متنی

5 ـ       .JPG یا PCX یا .BMP یا GIF  فایل عکس است

6 ـ       .RMI ، .WAV ، MP3 ، MID فایل صوتی است

7 ـ DAT ، AVI، MPG  که فایل ویدیویی است.

8 ـ DAT  = DAT مخفف DATA است که با DAT شماره 7 فرق دارد و به معنی فایل اطلاعاتی می‌باشد.

9 ـ       .BIN فایل مدیریت است.

فایلهای  با پسوند BAT، COM ، EXE و SYS فایلهای مهم هستند.

نحوه ایجاد دیسک سیستم: اگر به طریقی خاص (بعداً توضیح می‌دهیم) سه فایل: IO.SYS و CAMMAND.COM و MSDOS.SYS را اول یک دیسک قراردهیم آن دیسک را دیسک سیستم یا دیسک BOOT یا BOOTABLE گویند. و این دیسک قادر به بالا آوردن سیستم است.

توجه: کنار این فایلها دردیسک مذکور یکسری فایلهایی را بنام: FDISK.EXE ، SYS.COM و FORMAT.COM  جهت استفاده‌های بعدی باید قرار دهیم.

ـ فایلهای .COM ، فایلهای کوچکی‌اند که در قسمت حافظه قرار می‌گیرند.

توجه: در دیسک BOOT به دلخواه  میتوان یکسری فایلهای دیگر جهت راه اندازی CDROM و راه اندزای ماوس (MOUSE) قرار داد که البته این فایلها نیز مورد نیاز می‌باشند.

انواع دستورات داده شده به کامپیوتر:

الف)‌ دستورات داخلی: فایلی بنام این دستورات وجود ندارد و وقتی سیستم بالا می‌آید کامپیوتر (سیستم) از قبل خودش این دستورات را می‌داند و در COMMAND.COM قرار دارند.

ـ  توجه: ویندوز و داس به COMMAND.COM نیاز دارند و درصورت نبودن آن نه ویندوز و نه داس بالا نمی‌آیند (فایل COMMAND.COM یک فایل مفسر فرمان است)

فرمانهای داخلی آن دسته از فرمانها هستند که با روشن کردن کامپیوتر و راه اندازی سیستم، از روی دیسک به حافظة RAM آورده شده و در آنجا به صورت ماندگار باقی می‌مانند. برای پیدا کردن این فرمانها نیازی به جستجو در دیسک‌ها نخواهد بود.  برخی از فرمان‌های داخلی عبارتند از: DIR، MD، RD، CD، CLS، VER، DATE، TIME، PROMPT، PATH، SET، VOL، COPY، TYPE، REN و VERIFY.

فرمانهای خارجی أن دسته از فرامین هستند که به صورت فایل بر روی دیسک قرار دارند. هنگام صدور یک فرمان خارجی، سیستم عامل فایل مورد نظر را  از روی دیسک به حافظة RAM منتقل نموده، آنرا اجرا می‌نماید، چنانچه فایل مربوط به فرمان خارجی، بر روی دیسک وجود نداشته باشد،  پیام زیر از سوی سیستم بر روی صفحة نمایش ظاهر خواهد شد.

BAD COMMAND OR FILE NAME

ب) دستور خارجی: برای اجرا شدن آن باید فایل مربوط به آن را داشته باشیم مثل دستور FORMAT یا FDISK یا دستور SYS

ـ  فایل SYS.COM برای اجرای دستورSYS  نیاز است این دستور قادر است سیستم را منتقل کند با این دستور میتوان سه فایل IO.SYS ، COMMAND.COM و MSDOS.SYS را منتقل کرد.

دستور SYS دو فایل اصلی IO.SYS و MSDOS.SYS را در سکتور صفر ، قطاع صفر قرار می‌دهد.

روش اجرای دستور SYS:

A: نام درایوی است که می‌خواهیم سیستم به آن منتقل شود.            C:/>SYS A:

گاهی اوقات دستور SYS فایل COMMAND.COM را که مخفی است منتقل نمی‌کند که باید با استفاده از دستور COPY (بعداً توضیح داده می‌شود) آن را منتقل کنیم.

دستور SYS با دستور FORMAT را می‌شود بطور همزمان انجام دهیم:

مثال:

C:/>FORMAT/S A:  که بعد از انجام دستور سیستم, پیغامی مبنی بر اینکه سیستم منتقل شده است صادر می‌کند  (System  transferred)

پس از انجام این مراحل کامپیوتر از ما می‌خواهد برای درایو FORMAT شده نام انتخاب کنیم

 دستور فرمت جهت قالب بندی دیسک صادر میگرددو….

به پسوند S ، سویچ گفته می‌شود.

ـ Q نیز یک سویچ است.

یکی از فرمانهای سویچ فرمت فرمان /Q است

ـ وقتی هارد یا درایوی که قبلاً FORMAT شده را مجددا بخواهیم فرمت کنیم فرمان FORMAT/Q می‌دهیم تا سریعاً مراحل FORMAT درایو به پایان برسد

FORMAT به شکل اولیه که توضیح دادیم FORMAT با سطح پائین است و LOW-LEVEL FORMAT هم گفته می‌شود.

نتیجه:

پس از اولین بار که دیسکی را با دستور FORMAT  قالب بندی کردیم می‌توانیم برای FORMAT  های آینده  درایوها از دستور فورمت با Q استفاده کنیم.

C:/>FORMAT/Q A:

ـ دستور FORMAT به همراه انتقال سیستم:

C:/>FORMAT/Q/S A:

A: نام درایو می‌باشد.

بین / (اسلش) و FORMAT چه فاصله باشد چه نباشد مهم نیست:

ـ در سیستم عامل DOS برای ایجاد یک دیسکت سیستم از طریق هارد مراحل زیر را انجام می‌دهیم

SYS   C:   A:

که در اینجا COMMAND.COM بصورت خودبخودی منتقل می‌شود و در صورت مخفی بودن  میتوان آنرا بصورت معمول کپی کرد.

از ویندوز از طریق MSDOS  Prompt از منوی START به محیط DOS می‌رویم یا از همان ابتدای بالا آمدن سیستم به محیط DOS می‌رویم.

نحوه خروج از DOS و ورود به محیط ویندوز با تایپ EXIT است.

ـ دستور DATE  یک دستور داخلی است و در COMMAND.COM است و تاریخ را تعیین می‌کند.

دستور TIME برای نشان دادن و یا تغییر زمان بکار می‌رود.

دستور DIR فهرست گیری از مخازن داخل دایرکتوری است (یا درایو یا هر چیزی) و محتویات را نشان می‌دهد.

] مثال:

C:>ABBASDIR

      VOLUME IN DRIVE D HAS NO LABEL

      VOLUME SERIAL NUMBER IS 1153-16FF

      DIRECTORY OF  C:>ABBAS

ALI                       

AUTOEXEC BAT                        120.466           28/04/00          2:53A   AUTOEXEC.BAT

BOOK      TXT                 291.408           25/08/02          7:03P   BOOK.TXT

COMMAND          COM               288.401           28/04/00          3:44P   COMMAND.COM

DOS                    

LOTUSB~D         PIF      414.272           01/04/00          9:47A   LOTOUSBOLD.PIF

REZA        BAT                 111.002           01/03/00          5:30P   REZA.BAT

WINDOWS                      

ZAR76                  

                  4          FILE(S)                                   1.316.539        BYTES

                  4          DIR(S)                 917.471.232            BYTES FREE

D:>ABBAS

در این مثال با نوشتن دستور DIR در مقابل اعلان داس ( C:>ABBAS ) و زدن کلید (ENTER) نتیجه به صورت زیر دیده می‌شود که در واقع تمام فایل‌ها و دایرکتوریهایی که از نوع غیر پنهان هستند مشاهده می‌شود. (منظور از پنهان و غیر پنهان یک نوع خصوصیت برای فایل‌ها و دایروکتوریها می‌باشد و با دادن خصوصیت پنهان به فایل‌های مهم می‌توان آنها را از دید مخفی کرد و خصوصیات دیگر شامل آرشیو ، خواندنی و سیستمیک می‌باشد. در سیستم عامل داس جهت تغییر خصوصیت یک فایل از دستور ATTRIB استفاده می‌شود. فایلهای پنهان +H هستند فایلهای سیستمیک +S هستند، فایلهای خواندنی +R هستند و فایلهای آرشیو +A هستند. فایلهای AHRS هر چهار خصوصیت را دارند. مثل فایلهای مهم IO.SYS و MSDOS.SYS).

نکته:

این علامت در مقابل بعضی کلمات هنگام نمایش فهرست (DIR) به معنی این است که نام مورد نظر یک دایرکتوری می‌باشد. و اگر فایل باشد در مقابل آن یک پسوند که شامل سه حرف یا کمتر است نمایش داده می‌شود. مثلاً TXT در مقابل نام فایل ALI که نشان دهنده پسوند فایل ALI می‌باشد. ضمناً دایرکتوریها هرگز پسوند ندارند. [

دستور DIR سویچ‌هایی نیز دارد از جمله /O و /P و   /Eو /Sکه بعد از دستور با فاصله یا بدون فاصله نوشته می‌شود.

اگر از دستور DIR/P استفاده کنیم نتیجه بصورت صفحه به صفحه نمایش داده می‌شود و البته برای نشان دادن هر صفحه  باید یک کلید را فشار دهید تا صفحه بعد نمایش داده شود. این سویچ برای دایرکتوریهایی که درون آنها فایل‌ها و دایرکتوریهای زیادی باشد بسیار مفید است.

اگر از دستور DIR/O استفاده کنیم نتیجه بصورت مرتب شده بر اساس حروف الفبا نمایش داده می‌شود. البته دایرکتوریها را  در ابتدا و بعد فایلها را مرتب شده بر اساس حروف الفبا نمایش می‌دهد.                 SET DIRCMD=/O/P

] اگر از سوئیچ /E استفاده کنید بر اساس پسوند فایلها مرتب می‌شود.[

سویچ /S جهت یافتن یک فایل در یک درایو و یا یک دایرکتوری استفاده می‌شود.

مثلاً اگر C:ABBAS ALI.TXT DIR/S/P را تایپ کنیم نتیجه آن نمایش دادن کلیه فایل های ALI.TXT در دایرکتوری ABBAS و تمام دایرکتوریهای موجود در دایرکتور ABBAS می‌باشد. سویچ /A.H.R.S برای یافتن فایلهایی که خصوصیات خواندنی، آرشیو، سیستمیک و پنهان را دارند بکار می‌رود.

WILDCARDS:

شامل دو کاراکتر * و ؟ می‌باشند که  جایگزین اسم فایل و پسوند فایل می‌شوند.

استفاده از این دو کاراکتر سبب می‌شود که داس کلمات یا حروف را نادیده بگیرد.

مثال:

DIR *.* C:Â این دستور سبب می‌شود که فهرستی از ریشه درایو C گرفته شده که شامل تمام فایل ها با هر پسوندی می‌باشد.

D:>DIR ????.??? این دستور سبب می‌شود که فهرستی از ریشه درایو D: گرفته شود که شامل تمام فایلهای چهار حرفی وکمتر با هر پسوندسه حرفی یا کمترمی‌باشد.

E:DIR/P/S *.BMP تمام فایلهای تصویری با پسوند BMP در ریشه درایو E را پیدا کرده، صفحه به صفحه نمایش می‌دهد.

D:>DIR  A??C.? این دستور تمام فایلهایی که چهار حرفی بوده ، کاراکتر اول آنها A و کاراکتر دو و سوم هر چی و کاراکتر چهارم C و فقط با پسوند یک حرفی هستند را فهرست می‌کند.

در فایل Autoexec.Bat  می‌توان دستوری داد که همیشه خروجی دایرکتوری را صفحه بندی شده و براساس ترتیب حروف الفبا فایلها باز شوند. Set dirCMD=/o/p

دستور VER :ورژن سیستم عامل  را نشان می‌دهد.

هر نرم  افزار یک ورژن یا نسخه دارد که مهم  است .

دستور  C: یا D: یا E: یا … برای تعویض درایوها بکار می‌رود.

] مثلاً با تایب C:>D: و زدن اینتر نتیجه به صورت D:> می‌باشد. یعنی از  درایو C:> به D:>  منتقل شده‌ایم .

دستور DOSKEY : (دستورخارجی )

 وقتی که این دستور را در مقابل اعلان داس نوشته و اینتر بزنیم از این به بعد دستورات بعدی که به کامپیوتر می‌دهیم در حافظه کامپیوتر ضبط شده و برای اجرای مجدد کافی است که از دکمه‌های جهت دار یا فلش مانند (AROW KEY) و یا از دکمه‌های فرمان (F7,F2,…) استفاده کنیم. دکمه F7 می‌تواند لیست تمام دستوراتی را که پس از دستور DOSKEY اجرا شده است را نمایش دهد.

دستور DOSKEY را می‌توانیم در فایلی بنام AUTOEXEC.BAT نیز تعریف کنیم که پس از روشن شدن کامپیوتر در محیط داس خودبخود اجرا شود.

دستور MD:

برای ایجاد یک دایرکتوری به کار می‌رود.

مثال:

C:MD ALI که نتیجه آن ساختن دایرکتوری ALI در ریشه درایوC می‌باشد.

دستور / ? : این  فرمان برای کمک گرفتن از سیستم عامل جهت شناسایی دستورات.

مثال:

c:>dir/? با اجرای دستور مذکور سیستم عامل داس اطلاعاتی را در مورد فرمان dir به ما می‌دهد.

همچنین c:>help dir نیز این کار را می‌کند که یک دستور خارجی است .

برای خارج شدن از محیط داس به ویندوز مراحل زیر را انجام می‌دهیم.

1 ـ  نوشتن cd/ و زدن اینتر

2 ـ  نوشتن win و زدن اینتر  و یا نوشتن exit و زدن اینتر

آموزش کامپیوتر (جلسه دوم):

جلسه دوم:

 در مورد بایاس سیستم

Bios یکسری اطلاعاتی است که در حافظه ROM  قرار دارد و برای دسترسی به اطلاعات بایاس سیستم وقتی روشن می‌شود با توجه به اطلاعات بایاس که توسط شرکت مربوط در آن    قرارداده شده است و یکسری اطلاعات ثابت دارد که آنها پاک نمی‌شود و یکسری متغیر دارد که تا حد تعریف شده قابل تغییر است بالا می‌آید. درلحظه بوت شدن سیستم معمولا ازکلید DEL  برای دسترسی به اطلاعات بایاس استفاده می‌کنیم.

چند وظیفة مهم ROM :

1 ـ چک کردن سیستم هنگام روشن شدن

2 ـ فراخواندن سیستم عامل از روی دیسک

3 ـ حفظ تنظیمات سیستم

1ـ S.C.S : قسمت اول اطلاعات است که در آن تاریخ سیستم وجود دارد و در همین جا می‌شود تاریخ و وقت را تنظیم کرد و درایوها را تعریف کرد

ـ در اینجا هارد PRIMERY یا SECONDARY و Slave یا Master بودن مشخص است و اطلاعات مربوط به هارد نوشته شده است.

ـ اگر مشخصات هارد را روی NONE بگذاریم سیستم بالا  نمی‌آید و در صورت بودن دو تا هارد می‌شود هارد دوم را NONE کرد تا سیستم آنرا نشناسد. در قسمت فلاپی داریو (DRIVE) که باید برای آن تعریف کرد و اگر NONE انتخاب شود آنگاه سیستم درایو فلاپی را نمی‌شناسد.

HALT  ON  EROR مشخص می‌کنیم که سیستم erorr را اعلام کند یا خیر یا کدام نوع ERORR را اعلام کند.

درقسمتی از همین صفحه میتوانیم حافظه‌های سیستم را ببینیم که در اینجا  برای ما MEMORY TOTAL مهم است

در پائین نیز راهنمای کاربرد کلیدها  نمایش داده است.

2ـ B.F.SETUP  اختصاصات بایاس: که اعمالی دارد

A)        VIRUS WARNING که در موقع نصب ویندوز باید DISABLE باشد و پس از آن جهت شناسایی ویروس باید ENABLE باشد که هیچ ویروسی نتواند روی  BOOT SECTOR هارد بنشیند.

B)        QUICK POWER : چک کردن سیستم ـ اگر EN... باشد یعنی سیستم سریع و اگر DISA. باشد یعنی سیستم آهسته چک شود (سیستم هنگام بالا آمدن سریع جهت عیب یابی چک شود تا زمان کمتری را صرف کند)

BOOT UP: BOOT شدن سیستم با کدام درایو صورت گیرد (C، فلاپی ، یا CDROM)

D)        NUMLOCK   :  تعیین می‌کند که در موقع بوت شدن سیستم , کلید  NUM LOCK روشن یا خاموش باشد

E)        SPEED: سیستم با چه سرعتی موقع بالا آمدن BOOT شود.

F)        TYMPATIC RATE : سرعت TYPE را تعیین می‌کند ـ اگر ENA. باشد تایپ سریع خواهد بودو اگر DISA. باشد تایپ کند و آهسته خواهد بود.

که بهتر است TYPE RATE معمولاً Enable. باشد و سرعت TYPE هم 30 باشد و TYM.Delay روی 250 باشد

G)        SECUR. OPTION : ایمنی سیستم را تعیین می‌کند:

SETUP: برای ورود به SETUP در صورت تعیین کردن  PASSWORD آنرا می‌خواهد

SYSTEM: برای ورود به سیستم در صورت بودن PASSWORD آنرا می‌خواهد.

3 ـCHIPSET F….: اطلاعات مربوط به حافظه RAM است

4 ـ POWER – M.. SETUP: اطلاعات مربوط به خاموش و روشن کردن سیستم را دارد.

5 ـ LOAD . BOYAS DEF….: اگر تنظمیات غلط داشته باشیم با اجرای أن تنظیمات صحیح کارخانه را LOAD می‌کند.

6ـ LOAD – SETUP

7 ـ S… PASSWORD: انتخاب PASSWORD ، دو تا PASSWORD داریم:

A)        SUPERVISER.PASS. : به SETUP و اطلاعات سیستم دسترسی پیدا می‌کند

B)        USER. PASS.: فقط به اطلاعات سیستم دسترسی پیدا می‌کند و نمی‌توانداطلاعات Bios.  را تغییر دهد.

8 ـ IDE HDD AUTO : اگر نتوانیم مشخصات هارد را تعیین کنیم با این راه مشخصات هارد را تعیین می‌کنیم.

9ـ HDD LOW – FORMAT: هارد را فرمت می‌کند

10ـ SAVE & EXIT: ضبط تغییرات صورت گرفته و خروج

نحوه ایجاد PASSWORD:

کلیک بر USER PASSWORD – ENTER – وارد کردن PASSWORD (معمولاً 8 - 6 رقم باشد) – CONFIRM PASSWORD – مجدداً همان PASSWORD را وارد می‌کنیم – ENTER – SAVE

جهت حذف کردن  PASWORD سیستم:

روی USER PASSWORD دوبار ENTER می‌کنیم که حذف می‌شود.

FORMAT  و PARTITION بندی هارد:

الف)  PARTITION بندی هارد: (بر اساس ظرفیت هارد باید صورت گیرد و توجه به درصدهایی که به درایوها میدهیم مهم است)

ایجاد درایو اصلی بنام درایو C که به آن PRIMARY DOS PARTITION نیز می‌گویند.

اولین دستور دادن دستور FDISK است (باید فایل FDISK.EXE روی دیسکت یا CD داشته باشیم)

 این دستور یک فرم دیگر دارد به نام FDISK/STATUS که وضعیت هارد را به ما نشان می‌دهد.

ـ دستور FDISK فقط برای هارد (دیسک سخت) کاربرد دارد و برای فلاپی کاربردی نیست.

ـ با دستور FDISK  هارد را به صورت پارتیشن‌های مجزایی تعیین میکنیم دوایر متحدالمرکز روی هارد میکشد (این پارتیشن ها بصورت فیزیکی مغناطیسی است)

* در سیستمی که اطلاعات دارد می توان در صورت موجود بودن فضای کافی  با ریختن اطلاعات موجود در درایو C سایر درایوها را تغییر داد و کوچک و یا بزرگ کرد و یا در هم ادغام نمود ولی درایو C را نمی‌شود دستکاری کرد. سایر درایوها بغیر از درایو C بنام Secondary dos Partion معروفند.  

دستور FDISK چهار بخش دارد.

1ـ ایجاد پارتیشن

2ـ فعال کردن پارتیشن بوت

3ـ حذف پارتیشن

4 ـ مشاهده اطلاعات موجود

قسمت 3 خود سه قسمت دارد

1ـ        حذف پارتیشن اولیه (PRIMERY)

2ـ حذف پارتیشن ثانویه (SECONDRY)

3ـ حذف پارتیشن های Logical

برای حذف کردن به ترتیب از پارتیشن‌های لوژیکال شروع کرده و سپس سکندری و سپس به اصلی می‌رسد و برای ایجاد کردن درایو، ابتدا درایو اصلی و سپس پارتیشن ثانویه و سپس درایوهای لوجیکال (D,E,F,…) را در پاتیشن ثانویه ایجاد می‌کنیم.

مثال: حجم  کل هارد برابر 100%  است واگر به دلخواه حجم درایو اولیه (درایوC) را20% حجم هارد تعیین کنیم. درنتیجه 80% باقی مانده مختص پارتیشن‌های ثانویه میشود. SEC.PAR . (‌پارتیشن ثانویه)

اما وقتی می‌خواهیم SEC.PAR را تقسیم کنیم برای تقسیم کردن آن ما این حجم را 100% در نظر می‌گیریم یعنی لوژیکال پارتیشن شماره 1 (درایوD) مثلاً 50% از ظرفیت SEC.PAR را به خود اختصاص می‌دهد و به ترتیب لوژیکال پارتیشن شماره 2 (درایو E) مثلاً 10% و F 10% و G 20% .

یعنی 50% ظرفیت SEC.PAR مختص درایو D است و این به معنای آن نیست که 50% ظرفیت هارد مربوط به درایو D است:

اگر بخواهیم سیستم را بصورت کامل PARTITION بندی کنیم تمام اطلاعات هارد حذف

می شود:

مراحل پارتیشن بندی توسط فرمان FDISK به صورت زیر می‌باشد.

1ـ سیستم را با دیسک سیستم  یا سی‌دی بوت کننده که حاوی فایلهایی از جمله FDISK باشد بالا می‌آوریم.

2ـ فرمان FDISK را تایپ کرده دکمه ENTER را می‌زنیم

3ـ در صورتی که متنی آمد باز دکمه ENTER را می‌زنیم تا تأیید شود (Y)

4ـ در این قسمت چهار گزینه با شماره های 1و 2 و 3 و 4 ظاهر می‌شود

5ـ عدد 1 را وارد می‌کنیم تا پارتیشن اولیه ساخته شود. در صورتی که از ما مقدار حجم را درخواست کرد می‌توانیم به دلخواه عددی با علامت درصد را بدهیم مثلاً 50% .

6ـ        با زدن دکمهESC از محیط کنونی خارج شده و به محیط اول یعنی چهار گزینه وارد می‌شویم.

7ـ        عدد 2 را برای ساختن پارتیشن ثانویه SECONDRY وارد می‌کنیم.

توجه: درایو با حجم زیر 2 گیگا بایت که با FDISK تحت داس پارتیشن بندی شده باشد سیستم فایلی آن FAT16  می‌باشد. درایوی که با FDISK تحت ویندوز پارتیشن بندی شده باشد و ما آنرا تأیید کرده باشیم وحجم آن بیشتر از 2 گیگا باشد سیستم فایلی آن FAT32  می‌باشد که در این صورت سیستم عامل داس، هارد ما را نمی‌شناسد.

مزایای FAT32  نسبت به FAT16 1ـ ایجاد پارتیشن با بیشتر از حجم2 گیگا بایت

توجه: واحد ذخیره اطلاعات در کامپیوتر:

1ـ Bit: کوچکترین واحد ذخیره اطلاعات است که یا  0است یا 1

2ـ  Byte: معادل 8 بیت است

3 ـ کیلوبایت: معادل 1024 بایت است

4 ـ مگابایت: معادل 1024 کیلوبایت است

5 ـ گیگابایت: معادل 1024 مگابایت است.

ـ کاراکتر اعداد یا حروفی است که ما تایپ می‌کنیم. در کامپیوتر برای هر کاراکتر ترکیبی متشکل ازتعداد  8 تا 0  یا 1 است .

ـ هر کاراکتر که تایپ می‌شود یک بایت جا می‌گیرد.

2 ـ مزیت دیگر FAT32  برای یک فایل کوچک بیشتراز4000 بایت در هر کلاستر اشغال نمی‌گردد در نتیجه FAT32 فضای مرده را نسبت به FAT16 کمتر می‌کند.

4 ـ سرعت خوانده شدن اطلاعات در FAT32 سریعتر است و بصورت 32BIT خوانده می‌شود.

آموزش کامپیوتر (جلسه اول)

به نام خدا

جلسه اول

کامپیوتر متشکل از دو بخش است: سخت افزار و نرم افزار.

سخت افزار خود از سه قسمت تشکیل شده است:

–   ورودی: دستگاه هایی هستند که برای وارد کردن داده‌ها (اطلاعات) به کامپیوتر به کار می‌روند. مثل: صفحه کلید و ماوس.

–   خروجی: دستگاه هایی هستند که برای خارج کردن (نمایش دادن) داده‌ها به کار می‌روند. مثل: صفحه نمایش (مونیتور) و چاپگر (پرینتر).

–       پردازشگر:

–        مهمترین جزء سخت افزاری کامپیوتر است که داده‌ها را پردازش می‌کند.

]اصطلاح کامپیوتر در این جزوه منظور کامپیوتر های خانگی می‌باشد.یا (PC). شکل ظاهری کامپیوتر از یک بدنة چهارچوب مانند که شامل یک قطعه جعبه مانند به نام POWER (منبع برق کامپیوتر) که عموماً در بالا می‌باشد، تعدادی PORT (درگاه) جهت اتصال دستگاه‌های خروجی و ورودی که اکثراً در پشت می‌باشند،  فضاهای داخلی نیز جهت قرارگرفتن  MOTHER BOARD (برد اصلی)، درایو فلاپی، CD درایو، HARD (دیسک سخت) و همچنین در قسمت جلو دکمه‌هایی جهت روشن و خاموش کردن کامپیوتر (دکمه POWER)، دکمةRESET وسایر قطعات موجود میباشد

BOOT  کردن

 بوت گرم وبوت سرد نیز راه‌اندازی مجدد کامپیوتر توسط دکمه‌های صفحه کلید  ALT+ CTRL + DELETE می‌باشد. و چراغ هایی که هنگام روشن بودن کامپیوتر و همچنین هنگام فعال بودن CPU روشن می‌شوند. و تمام این اجزاء توسط یک درپوش محافظت می‌شوند. به این مجموعه CASE نیز می‌گویند.

ـ ورودی وخروجی‌ها (PORT) و یا درگاه‌ها دو نوع هستند:

1 ـ ورودی نر (SERIAL PORT) یا COM که معمولا  دو نوع است: COM I و  COM II. COM I دارای 9 عدد PIN (یا سوزن) است و COM II دارای 15 عدد PIN است.

ـ2 مادگی ((PARALEL PORT  یا LPT  یا پورتهای موازی

ـ توجه: از COM هم می‌توان به عنوان ورودی و هم به عنوان خروجی استفاده کرد.

ـ ماوس را به COM وصل می‌کنیم

ـ کابل لینک (LINK): اطلاعات و داده‌های یک کامپیوتر را با این کابل می‌شود به یک کامپیوتر دیگر منتقل کرد..

ـ LPT  نیز مانند COM هم کارکرد ورودی و هم کارکرد خروجی دارد. سرعت LPT بیشتر از COM است و اطلاعات داده شده را سریعتر منتقل می‌کند.

ـ COM و LPT  با کابل مربوط به مادر بورد وصل می‌شوند. و برای اتصال صحیح کابل به مادر بورد یک خط قرمز در یک طرف کابل وجود دارد که باید با علامت روی مادر بورد دریک طرف قرار گیرد.

توجه: در صورت نیاز می توان با بقیه کارتهای مربوطه، COM های اضافی ایجاد کرد مانند: COM3 و COM4

ـ USB (UNIVERSAL SERIAL BUS): یک درگاه جدید می‌باشد .

ـ سرعت USB بیشتر از COM و LPT است.

ـ به COM  یا LPT در یک زمان فقط می‌توان یکی از ادوات کامپیوتر مثل ماوس (MOUS) را متصل کرد ولی به USB می توان قطعات زیادی را همزمان وصل کرد.

ـ درگاه PS2:

می توان ماوس یا صفحه کلید یا … را به آن وصل کرد که با این امکان COM اشغال شده توسط این ادوات آزاد شده و آماده استفاده برای وسیله دیگری خواهد بود.

در مادر بورد یکسری شکافهای توسعه (SLOT) سیاه و سفید و گاهاً خاکستری وجود دارد که شرح آنها در زیر آورده می‌شود:

1 ـ  درگاههای سیاه که بزرگند و بنام ایزا (ISA) خوانده می‌شوند: در ایزا کارتهای با امکان 16 BIT کار کرد دارند (البته در روی سیستم های پیشرفته در حال حذب شدن هستند)

2 ـ  درگاههای سفید که کوچکترند و PCI خوانده می‌شوند که کارتهای با توانایی 32BIT در ان کار می‌کنند (اطلاعات را به صورت مجموعه‌های  32 BIT پردازش می‌کند)

3 ـ  درگاه خاکستری که بنام AGP خوانده می‌شود که جدید بوده و کارتهای گرافیک جدید روی آن نصب می‌شوند.

کارتهای PCI را می‌شود در هر کدام از اسلوتهای مربوط جا داد (برای کارتهای ایزا نیز همینطور می‌توان در هر کدام از اسلوتهای مربوطه جا سازی کرد).

RAM (حافظه موقت): اطلاعات اضافه شدة اخیر را  بصورت موقت در خود نگهداری می‌کند و متکی به برق است که در صورت قطع برق این اطلاعات پاک می‌شوند.

چند نوع متداول RAM وجود دارد:

الف)    RAM های  72 پین یا RAM معمولی که در حال حذف شدن هستند.

ب)  RAMهای 168 پین که به آن SD.RAM نیز می‌گویند.

ج) RAMهای.......................ِِِDDRAM.

د) RAMهای.......................ِِDDR2.

ـ  به محل قرار گرفتن RAM  بانک می‌گویند. برای پر کردن بانکها در بعضی از سیستم‌ها باید به ترتیب شماره آنها توجه کرد و ابتدا بانک صفر و سپس به ترتیب بانک یک و … را پر کرد.

طرز قراردادن RAM در بانک RAM

SD.RAM از بالا در بانک جا می‌رود و RAM معمولی از بغل می‌رود.

مشخصه‌های نرم افزاری RAM:

الف) ظرفیت RAM : واحد آن مگابایت ویا گیگابایت است و فعلاً تا ظرفیت 1 گیگا بایت در بازار موجود است.

ب) سرعت انتقال داده‌ها به مادر بورد یا BUS:

رم‌های قدیمی معادل 666BUS بودند و پس از آن  رم‌های 100 BUS به بازار آمدند و RAM های جدید معادل 133 BUS هستند.

ـ  توجه: سرعت دسترسی به اطلاعات داخل رم که بر حسب نانو سکند  و یا میلی سکند بیان می‌شود نیز مهم است.

ـ CPU (CENTRAL PROCECCING UNIT) واحد پردازش مرکزی: قسمت اصلی کامپیوتر و در عین حال مهمترین بخش آن است.

ـ سرعت و ولتاژ که دو جزء مهم CPU است معمولاً بر روی آن نوشته شده است.

ـ MMX یعنی پردازنده‌هایی هستند که حاوی دستورالعملهایی برای پردازش صوت و تصویر هستند و از مشخصه‌های یک  CPU خوب هستند.

ـ شناسایی CPU بر اساس سرعت و اسم  آن است و شناسایی سیستم نیز بر اساس نام و سرعت CPU است و بر حسب مگاهرتز است .

ـ سوکت : محل جایگیری CPU بر روی مادر بورد است و هر CPU یک نوع سوکت مخصوص به خود را دارد (CPU های با مدل پائین تر از پنتیومII معمولاً روی سوکت با شماره 7 قرار می‌گیرند).

ـ  هر مدل CPU دارای مادر بورد مختص به خود می‌باشد.

ـ روش جاسازی CPU: پس از قرار دادن  CPU روی سوکت اهرم نگهدارنده را در جای خود قرار می‌دهیم.

ـ روش حمل CPU: دندانةهای آنرا در یک فیبر فرو می‌کنیم تا هنگام جابجا کردن آن آسیب نبینند.

ـ برای خنک کردن کامپیوتر و مخصوصاً CPU باید از فن استفاده کرد.

جامپرها (JUMPER): اتصالات تنظیم کننده ولتاژ و سرعت است و برای تنظیم ولتاژ و سرعت سخت افزار کامپیوتر و CPU روی مادر بورد قرار دارند در واقع جامپرها کار تنظیم قطعات نصب شده از جمله CPU را با سیستم انجام می‌دهد.

ـ رنگ جامپر مهم نیست ولی شماره آن مهم است.

یکی ازکاربردهای جامپر: اگربه سیستم PASSWORD داده باشیم و آن را فراموش کرده باشیم باید جامپر مخصوص فراموش کردن حافظه ROM (یاBios ) که روی مادر بورد است را پیدا کرده و برای لحظه‌ای کوتاه آن را short (اتصال کوتاه ) می‌کنیم که با این کار اطلاعات خاصی از جمله PASSWORD ـ تاریخ ـ ساعت و … پاک می‌شود.

ـ حافظهRAM (بایاس): اطلاعات کامپیوتر در آن حافظه قرار می‌گیردو توسط یک باطری کوجک اطلاعات آن نگهداری می‌شود.

کنترلرها (CONTROLLER):

کنترلرها روی مادر بورد قرار دارد و سه نوع می‌باشند: یکی مربوط به فلاپی است وکوچک است و دوتای دیگر که بزرگترند مربوط به هارد وCD درایو است. کنترلرهای مربوط به هارد (HARD) IDE خوانده می‌شوند: IDE1 و IDE2

ـ هر کنترلر در آن واحد می‌تواند دو قطعه فعال را کنترل کند.

ـ در کل ترکیبی از چهار هارد یا CDRAM را می‌توان در کامپیوتر داشته باشیم (در صورت نیاز به قطعه  پنجم می‌شود از قطعه‌ای استفاده کرد که یا USB یا اسکازی  باشد)

اسکازی یک کارت دارد که در slot  فرو می‌رود و نیازی به کنترلهای روی مادر بورد ندارد و نیاز به کنترلهای اشغال شده توسط چهار قطعه نخست را ندارد – ادوات اسکازی برای کارهای حرفه‌ای استفاده می‌شود.

اگر دو تا هارد در کامپیوتر داشته باشیم اگر به یک کنترلر وصل می‌شوند باید یکی به عنوان هارد ماستر (MASTER یا هارد سرور) و دیگری به عنوان هارد اِسلٍیو (SLAVE یا هارد پیرو) به کار برده شود. که برای تشخیص slave یا master  قرار دادن هارد باید از جامپر استفاده کرد.

نمی شود دو هارد slave و یا دو هارد master را به یک کنترلر متصل کرد.

در موقع اتصال جهت  کابلها مهم است که به خط قرمز در کنار کابل مربوطه توجه گردد و به دفترچه راهنمای مادر بورد رجوع شود.

کنترلر های هارد:

ـ توجه: در هارد و فلاپی و CDROM جامپر پشت آنها است و بر اساس آن باید جاسازی این قطعات و تنظیم آنها با سیستم و سایر ادوات صورت گیرد

ـ معمولا هارد ماستر همان هارد اصلی سیستم خواهد بود و BOOT شدن سیستم با این هارد صورت می‌گیرد (در بخش‌های دیگر در مورد BOOT نمودن سیستم توضیح داده خواهد شد)

هارد: بانک اطلاعات سیستم است.

ـ دو اصل مهم در مورد هارد: 1ـ  ظرفیت هارد که با واحدMB یا GB یا TB اندازه‌گیری می‌شود هارد 40 (یعنی هارد 40 گیگا بایت) ـ سرعت هارد که تعداد دور در دقیقه (RPM)است

هارد با ظرفیت 180GB و سرعت 6500RPM  یک هارد متعارف است.

2 ـ هارد  بر اساس سرعت آن دو نوع است: هارد دور بالا، هارد دور پائین

3 ـ هاردی که جلوی عدد آن +PLUS)) است سرعت أن بالاتر است (7400 دور در دقیقه)

CD ROM: سرعت آن بر اساس X است و X معادل 176 Kbyte/sاست (52.X آخرین سرعت در CDROM موجود در بازار است).

متعارف همان CDROM با سرعت 40X است.

CASE (TOWER): انواع AT و ATX دارد: واز نظر اندازه سه نوع هستند:

1ـ MINI TOWER : (ابعاد کوچک)

2ـ MEDUME TOWER : )متوسط)

3ـ FULL TOWER: CASE با ابعاد بزرگتر که امکانات بیشتر برای جاسازی ادوات کاربردی و مورد نیاز در آن در نظر گرفته شده است.

اضافات:

شرکتهای مهم ساخت CPU: اینتل و  AMDشرکتهای ساخت هارد: کوانتوم وفوجیتو ساسونگ (Sasung – Fujitsu) و شرکت ماکستور که محصولات خود را با نام Q-MAXTOR یا MAXTOR عرضه می‌کنند.